Kara Para Aklama Nedir?
Suç örgütlerinin kendilerini finanse etmek için öncül suçtan elde edilen malvarlığı değerlerini aklaması gerekmektedir. Öte yandan örgütler suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklayarak gelir elde etmeye devam ederse suç işleme potansiyelleri de artar. Bu husus kara para aklama suçunun madde gerekçesinde “suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerine meşruiyet görüntüsü verilerek ekonomik sisteme sokulması, suç işlemenin kazanç elde etme açısından cazip bir yol olarak görülmesine neden olduğundan, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerinin aklanması, Türk Ceza Kanun’un 282. Maddesinde suç olarak tanımlanmıştır” şeklinde belirtilmiştir.
Kara Para Aklama Konusunda İlgili Mevzuat
Türkiye’de kara para aklama ve suç örgütlerinin finansmanıyla mücadele kapsamında çalışmalar, Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) tarafından yürütülmektedir. Bu amaçla aşağıdaki mevzuatlar uygulanmaktadır:
5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun
5237 sayılı Türk Ceza Kanunu
4208 sayılı Kara Paranın Aklanmasının Önlenmesine Dair Kanun
Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelik
5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun, uluslararası standartları dikkate alarak suç gelirlerinin aklanmasına karşı mücadele etmek amacıyla 18 Ekim 2006’da yürürlüğe girdi. Bu kanunda aklama suçunun cezalandırılması ve soruşturulması temel ceza ve usul kanunlarına göre yapılır.
Kara Para Aklama Suçu Cezası
Mal varlığı değerlerini kara para aklama amacıyla çeşitli işlemlere tabi tutan kişinin 6 aydan daha fazla hapis cezası gerektiren bir suça bağlı olarak bunu yapması durumunda alacağı hapis cezası 3-7 yıl aralığında olurken 20 bin güne kadar da adli para cezası verilir.
Kişi mal varlığı değerlerini kara para aklama amacı ile çeşitli işlemlere tabi tutma suçuna iştirak etmemiş olsa fakat bu malvarlığı değerlerinin özelliğini bildiği halde satın alırsa ya da kabul edip bulundurursa 2-5 yıl aralığında hapis cezası verilir. Suç nitelikli olarak işlendiği takdirde verilen cezada yarı oranda artışa gidilir.
Suçun kamu görevlisince işlenmesi ya da belirli bir mesleğin sağladığı kolaylıktan yararlanılarak gerçekleştirilmesi cezada artış sebebidir. Bir örgüt faaliyeti kapsamında işlenecek olan kara para aklama suçunda verilen ceza bir kat artar. Tüzel kişiler hakkında güvenlik tedbirlerine başvurulması bu suçun işlenmesi durumunda söz konusu olur.
Kara Para Aklama Suçunda Etkin Pişmanlık
TCK’nın 282. maddesinin 6. fıkrasında aklama suçunda etkin pişmanlık hali düzenlenmiştir. Buna göre; bu suç nedeniyle kovuşturma başlamadan önce suç konusu malvarlığı değerlerinin ele geçirilmesini sağlayan veya bulunduğu yeri yetkili makamlara haber vererek ele geçirilmesini kolaylaştıran kişi hakkında bu maddede tanımlanan suç nedeniyle cezaya hükmolunmaz.
Burada dikkat edilmesi gereken husus, aklama suçu ile ilgili etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanabilmesi için, kişinin bu suç nedeniyle hakkında henüz soruşturma başlamadan önce veya soruşturma başlamış ise henüz kovuşturma başlamadan önce söz konusu gelirin ele geçirilmesini sağlamalı veya bulunduğu yeri yetkili makamlara söyleyerek ele geçirilmesini kolaylaştırmalıdır.
Karapara Aklama Suçunda Görevli Mahkeme
Karapara aklama suçu Ceza hukuku çerçevesinde değerlendirilmektedir. Bu sebeple görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemesidir. Karapara aklama suçunda şikayet şartı aranmadığı için savıcılık makamları suçtan haberdar olduğu andan itibaren re’sen soruşturma sürecine başlayacaktır. Bu sebeple yargılama kamu davası olarak yürütülecektir.
Kara Para Aklama Suçunun Cezası Paraya Çevrilir Mi?
Kara para aklama suçunda verilen hapis cezasının alt sınırı bir yıldan fazla olduğundan bu kapsamda hapis cezasının adli para cezasına çevrilmesi mümkün değildir. Yani kısa süreli hapis cezasına seçenek olan yaptırımlar uygulanamaz.
Karapara Aklama Suçunda Etkin Pişmanlık
Etkin pişmanlık; tamamlanmış bir suçun failinin, gönüllü olarak suçun neticesini telafi etmeye yönelik davranışlarda bulunmasıdır. Etkin pişmanlık, tamamlanmış suçu ve bu suçun oluşturduğu haksızlığı ortadan kaldırmayacaktır. Ancak failin gerçekleştirdiği haksızlığın sonuçlarını mümkün olduğunca gidermesi daha az cezayı hatta ceza verilmemesini gerektirmektedir. Fail bu suç bakımından kovuşturma başlamadan önce yetkililerle temasa geçmelidir. Ek olarak suç konusu malın ele geçirilmesini sağlamalı ya da bulunduğu yeri yetkili makamlara ihbar ederek ele geçirilmesini kolaylaştırmalıdır.
Sık Sorulan Sorular
Kara para aklamanın para cezası nedir?
TCK m. 282/4’te düzenlenen ağırlaştırıcı nedenin söz konusu olabilmesi için örgütün suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama suçunun hareketlerine başlanmış olmalıdır. Örgütlü kara para aklama suçunun cezası; 6 yıldan 14 yıla kadar hapis ve 40 bin güne kadar adli para cezasıdır.
5237 sayılı TCK ya göre aklama suçunun cezası nedir?
Türk Ceza Kanunu’nun 282. maddesi, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerinin aklanması eylemine yönelik cezai yaptırımları düzenlemektedir. Suçun temel şekline ilişkin olarak öngörülen ceza, üç ila yedi yıl arasında hapis cezasını içermekte olup, aynı zamanda yirmi bin güne kadar adli para cezasını da içermektedir.
Karaparaya kaynaklık eden öncül suçlar nelerdir?
Öncül suç, alt sınırı 6 ay veya daha fazla hapis cezasını gerektiren bir suçlardan olmalıdır. Örneğin, resmi veya özel evrakta sahtecilik suçu, dolandrıcılık, hırsızlık, yağma, güveni kötüye kullanma suçları gibi alt sınırı 6 ayı geçen tüm suçlar öncül suç olarak kabul edilir.
Kara para nedir örnek?
Uyuşturucu ticareti, silah kaçakçılığı, insan ticareti, kaçakçılık, organ ticareti, sahtecilik, korsanlık, illegal bahis gibi kaynaklardan elde edilen gelirler kara paraya örnek verilebilir.
5237 sayılı Kanun 53 cezası nedir?
TCK’nin 53. maddesine göre, hak yoksunluğu kural olarak, kasten işlenen bir suçtan ötürü hapis cezasına mahkum olunması durumunda, mahkum olunan hapis cezasının infazı tamamlanıncaya kadar belli hakları kullanmaktan yoksun bırakılmayı ifade etmektedir.
Kara para aklamak ne oluyor?
Kara para (dirty money), hukuka aykırı yollarla elde edilen para, mal ve değerlerdir. Aklama ise bu parayı yurt dışına çıkarmak veya paranın gayrimeşru kaynağını gizlemek, yahut meşru bir yolla elde edildiği izlenimini uyandırmak maksadıyla çeşitli işlemlere tabi tutulması anlamına gelir.
