Vasiyetnamenin İptali Davası
Vasiyetnameler çok sıkı şekil şartlarına bağlıdır. Bu şekil şartlarının sağlanmamış olması halinde mirasbırakanın son iradesini yansıtıyor olmalarına rağmen, vasiyetnamelerin iptali yoluna gidilir. Dolayısıyla vasiyetname düzenlenmesi aşamasında mutlaka bir avukatın profesyonel hukuki desteğinden yararlanılmasını tavsiye etmekteyiz.
Vasiyetnamelerin çok sıkı şekil koşullarına bağlı olmalarından ve mirasbırakanın ölümü akabinde açılıyor olmalarından(vasiyetnamenin açılması) dolayı; mirasbırakan tarafından yeniden bir vasiyetname düzenlenmesi veya son iradesinin tekrar açıklanması da mümkün olamayacağından, vasiyetnamelerde aranılan koşulların mevcut olmaması halinde kesin hükümsüzlük değil, iptal edilebilirlik yaptırımı söz konusu olmaktadır. Bunun sonucu olarak da kanunda yer alan vasiyetnamenin iptali sebeplerinden birinin mevcudiyeti halinde ilgilileri tarafından vasiyetnamenin iptali davası açılması halinde yetkili ve görevli mahkeme tarafından iptal kararı verilecektir, ancak hiç kimse tarafından vasiyetnamenin iptali talep edilmezse vasiyetname geçerli olarak sonuçlarını doğuracaktır. Ayrıca bu davada, yani vasiyetnamenin iptali davasında vasiyetnamenin tamamının iptali istenebileceği gibi, yalnızca bir kısmının da iptali istenebilir.
Vasiyetname İptal Sebepleri
Vasiyetname yapanın tasarruf ehliyetinin bulunmaması,
Vasiyetnamenin yanılma, aldatma, hile, korkutma veya zorlama yoluyla yapılması,
Vasiyetnamenin gerek içeriğinin gerekse de bağlandığı koşullar veya yüklemelerin hukuka ve ahlaka aykırı olması,
Vasiyetnamenin Şekil yönünden noksan olması.
Vasiyetnamenin iptali davalarında görevli mahkeme, Asliye Hukuk Mahkemesidir. Vasiyetnamenin iptali davası vasiyetçinin son yerleşim yeri mahkemesinde açılmalıdır.
Vasiyetnameyi Kimler İptal Ettirebilir?
Vasiyetnameyi düzenleyen kişi her zaman düzenlenen vasiyetnameden dönebilir. Vasiyetnamede vasiyetten dönülemeyeceğine dair ibare bulunsa dahi vasiyeti düzenleyen vasiyetnameden dönebilir. Daha önce düzenlemiş olduğu vasiyetnameden dönmek isteyen kişi bunu eski vasiyetnamesiyle ters düşen hükümler içeren yeni bir vasiyetname düzenleyerek yapabilir. Bu şekilde vasiyetçinin vasiyetnamenin bir kısmından veya tamamından dönmesi mümkündür. Vasiyetçinin yeni vasiyetnamesindeki düzenlemelerin, eski vasiyetnamesini geçersiz kılmak amacıyla yapıldığı anlaşılmaktaysa bu durumda eski vasiyetnamedeki düzenlemeler geçerliliğini kaybedecektir. Örneğin miras bırakan kişi eski vasiyetnamesinde arabasını eşine bıraktığını belirtmişken, yeni vasiyetinde aynı arabayı kızına bıraktığını düzenlemişse sonraki tarihli olan vasiyetname geçerli olur ve arabasını kızına bırakmak istediği kabul edilir.
Yeni vasiyetname düzenlemek dışında miras bırakan kişi yok etmek suretiyle de vasiyetnameden dönebilmektedir. Yok etme okunmayacak hale getirme, yakma, karalama vs. şeklinde olabilir. Bu yöntem özellikle el yazılı vasiyetnameler için geçerli olup, resmi şekilde noterde düzenlenmiş vasiyetnamelerin bu şekilde tamamen yok edilmesi mümkün olmayacaktır.
Vasiyetname İle Hangi Kazandırmalar Yapılabilir?
Mirasbırakan tarafından, saklı paylı mirasçılarının saklı payları ihlal edilmeyecek şekilde düzenlenecek vasiyetname ile;
Bir veya birkaç mirasçı, mirasçılıktan çıkarılabilir (TMK m.510),
Mirasçı atanabilir (TMK m.516),
Mirasçılardan birine/birkaçına ya da üçüncü kişilere belirli mal vasiyeti yapılabilir (TMK m.517),
Yedek ve art mirasçı atanabilir (TMK m.520-521),
Mükellefiyetler ve koşullar koyulabilir (TMK m.515),
Vakıf kurulmasını vasiyet edilebilir (TMK m.526).
Vasiyetname Reddi Davasında Hangi Mahkeme Görevlidir?
Vasiyetname iptal etme davaları, düzenlenen vasiyetlerin reddi için hukuki bir menfaat kalmadığı beyan edilerek, MK’nin 616. Maddesinde vasiyetin hükümsüzlüğü tespiti ile açılmaktadır. Sulh Hukuk Mahkemesi, vasiyetin reddi davalarında, çekişmesiz bir yargı yoksa görevsizlik kararı verilir. Çekişmesiz yargısal işlemlerde olduğu gibi tek taraflı okunan vasiyetlerde, Sulh Hukuk Mahkemesinin davaya bakmasından dolayı, görevsizlik kararı verilmiştir.
Vasiyetten pay alacak bireylerin vasiyeti reddi halinde, mirasçının isteği anlaşılmadığı sürece, yapılan redden vasiyeti yazan birey sorumludur. Vasiyetin reddi ile murise ait tüm borçlar sona ermektedir. Dolayısıyla miras bırakan bireyin borcu olsa bile, vasiyetname iptal etme davaları açmaya gerek kalmayacaktır.
Sık Sorulan Sorular
Vasiyetname hangi hallerde geçersiz olur?
Noterden yapilan vasiyetname bozulur mu?
Vasiyetname geri alınabilir mi?
Kardeşler vasiyetnamenin iptali davası açabilir mi?
