Taşınmazın Belirli Bir Amaca Tahsis Edilmesi
Taşınmazların belirli bir amaca tahsis edilmesi, izale-i şuyu davasının açılmasını engelleyebilecek önemli hukuki gerekçelerden biridir. Bu durum, taşınmazın paydaşlar tarafından ortak bir kullanım amacıyla uzun vadeli bir şekilde değerlendirilmesi anlamına gelir. Böyle bir durumda, mahkeme taşınmazın ortak kullanımına devam edilmesini sağlayarak ortaklığın giderilmesini reddedebilir.
Taşınmazın Belirli Bir Amaca Tahsis Edilmesi Nedir?
Belirli bir amaca tahsis, bir taşınmazın fiilen ve hukuken sürekli bir işlev için kullanılmasıdır. Bu amaç, ortakların taşınmazı belirli bir ekonomik, sosyal veya kamusal hizmet doğrultusunda kullanmaya karar vermesiyle ortaya çıkabilir. Mahkemeler, bu tahsisin devam edip etmediğini inceler ve şartların sağlanması halinde izale-i şuyu davasının kabul edilmesini engelleyebilir.
Hangi Durumlar Taşınmazın Amaca Tahsis Edildiği Anlamına Gelir?
- Aile Konutu Şerhi: Bir taşınmaz, aile konutu olarak kullanılmak üzere tapuya şerh edilmişse, ortaklığın giderilmesi davası engellenebilir. Yargıtay kararlarında, aile konutu şerhinin, taşınmazın sürekli bir amaca tahsis edildiği anlamına geldiği kabul edilmiştir.
- Kamu Hizmetine Tahsis: Kamuya ait bir taşınmazın okul, hastane veya park gibi kamusal bir hizmet için tahsis edilmesi, izale-i şuyu davasının açılmasını engelleyebilir.
- Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi: Bir taşınmaz için kat karşılığı inşaat sözleşmesi yapılmışsa ve inşaat süreci devam ediyorsa, taşınmazın amaca tahsis edilmiş olduğu kabul edilebilir. Bu durumda, mahkeme ortaklığın giderilmesini reddedebilir.
- Uzun Süreli Kiralama ve Sözleşmeler: Taşınmazın uzun süreli bir kira sözleşmesine konu olması veya belirli bir proje için tahsis edilmesi halinde, ortaklığın giderilmesi talebi reddedilebilir.
Yargıtay Kararları ve Hukuki Dayanaklar
Yargıtay, taşınmazın belirli bir amaca tahsis edilmesi durumunda ortaklığın giderilmesinin engellenebileceğine dair çeşitli kararlar vermiştir:
- Yargıtay 14. Hukuk Dairesi bir kararında, satış vaadi sözleşmesi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesine konu olan taşınmazın belirli bir amaca tahsis edildiğine hükmetmiştir (E:2016/6568, K:2019/5613, 23.9.2019).
- Yargıtay 6. Hukuk Dairesi, aile konutu olarak kullanılan taşınmazın sürekli bir amaca özgülendiğini kabul etmiş ve izale-i şuyu davasının reddine karar vermiştir (E:2010/13865, K:2010/4406, 14.04.2010).
Mahkeme Değerlendirmesi ve Sonuç
Mahkeme, taşınmazın gerçekten belirli bir amaca tahsis edilip edilmediğini somut olay bazında değerlendirir. Eğer taşınmazın kullanım şekli ve mevcut şartlar ortaklığın devamını gerektiriyorsa, izale-i şuyu davası reddedilebilir. Ancak, tahsis edilen amacın artık geçerli olmadığı veya amaca uygun kullanımın sonlandığı tespit edilirse, ortaklığın giderilmesi yönünde karar verilebilir.
Sonuç olarak, taşınmazın belirli bir amaca tahsis edilmesi, izale-i şuyu davasının engellenmesi için güçlü bir hukuki dayanak olabilir. Ancak bu sürecin doğru yönetilmesi için profesyonel bir gayrimenkul avukatına danışılması önemlidir.
