Paylaşımın Uygun Olmayan Zamanda Talep Edilmesi
İzale-i şuyu davasının açılması her zaman mümkün olmakla birlikte, paylaşımın talep edildiği zamanın uygun olup olmadığı da mahkemeler tarafından dikkate alınır. Paylaşım talebi, eğer taraflardan birine önemli ve telafisi güç zararlar verecekse, mahkeme bu talebi reddedebilir veya davayı erteleyebilir.
Paylaşımın Uygun Olmayan Zamanda Talep Edilmesi Nedir?
Paylaşımın uygun olmayan zamanda istenmesi, taşınmazın satılması veya bölüştürülmesi halinde paydaşların önemli bir ekonomik kayba uğrayacağı veya zarara uğrayacak olması anlamına gelir. Özellikle taşınmazın değeri açısından kritik bir dönemde olması ya da paydaşlardan birinin maddi kayıp yaşaması ihtimali göz önünde bulundurulur.
Hangi Durumlar Paylaşım İçin Uygun Olmayan Zaman Olarak Değerlendirilir?
- Taşınmazın Piyasa Değerinin Düşük Olduğu Dönemler: Taşınmazın bulunduğu piyasa koşullarının kötü olması ve değerinin düşük olduğu zamanlarda, izale-i şuyu davasının açılması paydaşlar açısından büyük maddi kayıplara yol açabilir. Böyle bir durumda mahkeme, dava sürecini piyasa koşulları düzelene kadar erteleyebilir.
- Hasat Döneminde Tarım Arazilerinin Paylaşılması: Tarım arazilerinin paylaşımı, ekili ürünlerin hasat edilmesini beklemeden yapılırsa, paydaşlar ciddi ekonomik kayıplar yaşayabilir. Özellikle verimli tarım arazileri için, mahkemeler paylaşımın uygun olup olmadığını titizlikle değerlendirir.
- İnşaat Halindeki Taşınmazlar: İnşaat sürecinde olan taşınmazların paylaşılması veya satılması, paydaşların ekonomik zarar görmesine neden olabilir. Özellikle kat karşılığı inşaat sözleşmesine konu olmuş taşınmazlarda, inşaat tamamlanmadan ortaklığın giderilmesi süreci mahkemeler tarafından uygun olmayan zaman olarak değerlendirilebilir.
- Ekonomik Kriz veya Piyasa Dalgalanmaları: Taşınmaz piyasasında ciddi dalgalanmaların yaşandığı dönemlerde, ortaklığın giderilmesi talebi paydaşların zararına olabilir. Özellikle ekonomik kriz dönemlerinde taşınmazların satışı, değerinin çok altında gerçekleşebilir.
Yargıtay Kararları ve Hukuki Dayanaklar
Yargıtay, paylaşımın uygun olmayan zamanda talep edilmesi konusunda çeşitli kararlar vermiştir:
- Yargıtay 6. Hukuk Dairesi, E:2005/817, K:2005/2530, 21.03.2005 sayılı kararında, üzerinde kat irtifakı bulunan bir taşınmazın paylaşımının uygun zamanda yapılmadığını belirtmiş ve davanın reddine karar vermiştir.
- Yargıtay 14. Hukuk Dairesi, E:2016/6568, K:2019/5613, 23.09.2019 tarihli kararında, inşaat süreci devam eden taşınmazlarda paylaşım talebinin uygun olmadığına hükmetmiştir.
Mahkeme Değerlendirmesi ve Sonuç
Mahkemeler, paylaşımın uygun olmayan zamanda talep edilip edilmediğini somut olay bazında değerlendirir. Eğer taşınmazın bölünmesi veya satışı paydaşlardan birinin ciddi bir zarara uğramasına neden olacaksa, mahkeme davayı reddedebilir veya uygun bir zamana erteleyebilir. Ancak, paylaşımın artık kaçınılmaz hale geldiği durumlarda, mahkeme davayı kabul ederek en uygun çözüm yolunu belirleyecektir.
Sonuç olarak, paylaşımın uygun olmayan zamanda talep edilmesi, izale-i şuyu davasının engellenmesi için güçlü bir hukuki dayanak olabilir. Ancak bu sürecin doğru yönetilmesi için uzman bir gayrimenkul avukatına danışılması önemlidir.
