DEPORT KALDIRMA
Türkiye’de bulunan yabancıların, çeşitli nedenlere dayanılarak Türkiye sınırlarından çıkarılması ve Türkiye’ye tekrar girişlerinin yasaklanmasına deport (sınır dışı) kararı denir. Deport kararı kaldırma ile ilgili sorular uygulamada sıklıkla karşımıza çıkmaktadır. Deport kararı Türkiye’de bulunan yabancıların sınır dışı edilmeleri ve haklarında Türkiye’ye giriş yasağı konulması anlamına gelir. Deport kararı ile ilgili yasal düzenlemeler, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu madde 52 ve devamında yer alır.
SINIR DIŞI ETME KARARI KİMLER İÇİN VERİLEBİLİR
Sınır dışı (deport) kararı yabancılar için verilebilecektir. Kanunda yabancı, “Türkiye Cumhuriyeti Devleti ile vatandaşlık bağı bulunmayan kişi” olarak tanımlanmıştır.
Yabancılar Ve Uluslararası Koruma Kanunu 52. Madde
Sınır Dışı Etme – (1) Yabancılar, sınır dışı etme kararıyla, menşe ülkesine veya transit gideceği ülkeye ya da üçüncü bir ülkeye sınır dışı edilebilir.
YABANCILAR NEDEN DEPORT EDİLİR
Yabancı kişiler oturma izni alıp çalışma izni olmadan çalıştıklarında sınır dışı edilirler.
Vize almış olan yabancı kişiler, vize süresi dolmasına rağmen ülkeden çıkış yapmazlarsa sınır dışı edilirler.
Oturma izni süresini uzatmayan yabancılar, süresi dolduktan sonra ülkede kalmaları durumunda sınır dışı edilirler.
Türkiye’de anlaşmalı evlilik yapan yabancılar için evliliğin tespit edilmesi durumunda sınır dışı edilme işlemi yapılır.
Ahlaka aykırı davranışlarda bulunan yabancılar da sınır dışı edilme riskiyle karşı karşıyadır.
Ulusal güvenliği tehdit eden yabancılar sınır dışı edilirler.
Toplum sağlığını tehlikeye düşürecek sağlık problemleri olan yabancılar da sınır dışı edilirler.
Yabancının suç işlemesi veya terör örgütü üyeliği gibi nedenler de sınır dışı edilme sebepleri arasında yer alır.
Ülkeye kaçak yollarla giren yabancılar sınır dışı edilirler.
Türkiye’de uluslararası koruma başvurusunda bulunan yabancıların statüleri sona erdiğinde sınır dışı edilmeleri mümkündür.
Deport Kararını Kim Verir?
Deport kaldırma davası, temelde bir idari işlemin iptali davasıdır ve bu nedenle görevli mahkeme İdare Mahkemeleri’dir. İdari gözetim kararlarına karşı açılan davalarda ise yetkili mahkeme Sulh Ceza Hakimlikleri’dir. Deport kaldırma davasında karar veren idareye bağlı yer mahkemesi yetkilidir; yani eğer karar İstanbul Valiliği veya İstanbul İl Göç İdaresi tarafından verilmişse, dava İstanbul İdare Mahkemeleri’nde açılmalıdır. Benzer şekilde, idari gözetim kararlarına karşı açılan davalar da gözetimin uygulandığı yer mahkemesinde görülmektedir.
Deport (sınır dışı) kararının kaldırılması için izlenebilecek yollar şunlardır:
Dava Yoluyla:
Deport kararı tebliğ edildikten sonra, yabancıya bu karar ve gerekçeleri bildirilir. Yabancı, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde idare mahkemesinde dava açarak itiraz edebilir. Bu süre hak düşürücüdür ve sürenin geçmesi halinde dava açma hakkı ortadan kalkar. İdare mahkemesinde açılan dava sonucunda mahkeme deport kararını iptal ederse, yabancı ülkeden sınır dışı edilemez.
Ancak bazı istisnai durumlar vardır. Örneğin, terör örgütleriyle ilişkilendirilenler, kamu düzeni veya güvenliğini tehdit edenler gibi durumlarda, mahkeme kararı beklenmeksizin sınır dışı işlemleri yapılabilir.
Meşruhatlı Vize Yoluyla:
Deport kararı ile birlikte belirli bir süre ülkeye giriş yasağı getirilen yabancılar, meşruhatlı vize alarak bu süreyi beklemeden ülkeye giriş yapabilirler. Yabancı, evlilik, çalışma, tedavi veya eğitim gibi belirli amaçlarla vize alarak ve bu amaçları destekleyici belgelerle ülkeye giriş yapabilir.
İkamet izni süresinin uzatılmaması veya sahte evlilik nedeniyle deport edilen yabancılar için de çeşitli alternatifler bulunmaktadır. Örneğin, ikamet izni uzatılmayan yabancılar, Türkiye’deki konsolosluklara başvurarak çalışma izni alabilirler. Sahte evlilik durumunda ise, gerçekliği mahkemede kanıtlanarak deport kararı iptal edilebilir ve yabancı ülkeye giriş yapabilir.
SINIR DIŞI ETME (DEPORT) KARARININ MEŞRUHATLI VİZE ALARAK KALDIRILMASI
Sınır dışı edilme kararı ile birlikte hakkında belirli bir süre Türkiye’ye giriş yasağı verilen yabancı, meşruhatlı vize almak suretiyle bu süreyi beklemeksizin Türkiye’ye giriş yapabilir. 6458 Sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 57. maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen yabancılara veya idari gözetimi sonlandırılan yabancılara aşağıdaki idari gözetim alternatifleri uygulanabilir:
A) Belirli bir adreste ikamet etme
B) Bildirimde bulunma
C) Aile temelli geri dönüş
Ç) Geri dönüş danışmanlığı
D) Kamu yararına hizmetlerde gönüllü olarak görev alma
E) Teminat
F) Elektronik izleme
Yabancıya idari gözetim yerine getirilmesi gereken alternatif yükümlülüklerden bir veya birkaçı uygulandığında, bu süre 24 ayı geçemez. İdari gözetim alternatif tedbirlere uymayan yabancılar idari gözetim altına alınabilir. Elektronik izleme yükümlülüğüne tabi tutulan yabancı veya yasal temsilcisi, avukatıyla birlikte bu karara karşı Sulh Ceza Hakimine başvurabilir.
Deport Kaldırma İşlemleri
Göç İdaresi Genel Müdürlüğü veya ilgili valilik, yabancının deport edilmesine karar verir. Bu süreçte kişiye uygulanacak yurda giriş yasağı süresi belirlenir ve idarenin bu konudaki yetkisi oldukça geniştir. Ancak yine de bu yetki, yasal sınırlar içerisinde belirlenmiş bir süre ile sınırlıdır. Söz konusu yetki, zaman zaman keyfi olarak kullanılabilmektedir. Ancak bu tür keyfi uygulamalara karşı yargı yolu açıktır.
Tahdit Kodları Nelerdir?
Tahdit kodları listesi ve kısa açıklaması aşağıdaki gibidir:
V-68 (İkamet izni bakanlık iznine tabi)
V-69 (İkamet izni iptal edilenler)
V-70 (Sahte evlilik)
V-71 (Adres değişikliğini bildirmeyen, gerçeğe aykırı beyan eden yabancılar)
V-74 (Çıkışı bakanlık/valiliklere bildirilecek yabancılar)
V-77 (Ahıska Türkü olmadığı halde başvuruda bulunanlar)
V-84 (10 gün içinde ikamet izni alma koşuluna bağlı olarak giriş yapanlar)
V-87 (Gönüllü geri dönüş yapan geçici koruma sahibi)
V-88 (Çalışma izni geçersiz kılınan yabancılar)
V-89 (Geri kabulü sağlanan yabancılar)
V-91 (Ülkeden çıkışı izne tabi geçici koruma kapsamındaki yabancılar)
V-92 (Mükerrer kaydı olan geçici koruma kapsamındaki yabancılar)
V-137 (Türkiye’yi terke davet edilenler)
V-144 (57-A kapsamında serbest bırakılanlar)
V-145 (Gönüllü geri dönüş)
V-146 (Türk pasaportu şerhli)
V-147 (Pasaportu şerhli Türk vatandaşı eşi)
V-148 (Geçici barınma merkezinde barınan kişi)
V-153 (AYM 3. ülkeye ilişkin tedbir kararı)
V-154 (Sınır dışı etme kararına karşı idare mahkemesine başvuru)
V-155 (Avrupa insan hakları mahkemesi tedbir kararı)
V-156 (Avukatlık vekalet ücreti)
V-157 (İkamet izni talepleri red edilenler)
V-158 (Yabancı temsilcilik personel/aile üyesi kimlik kartı iptal)
V-159 (Üçüncü ülkeye geçiş için ülkemize gelenler)
G-26 (Yasadışı örgüt faaliyetleri)
G-34 (Sahtecilik)
G-42 (Uyuşturucu madde suçu)
G-43 (Kaçakçılık suçları)
G-48 (Fuhşa aracılık etme ve yer temini)
G-58 (Öldürme suçları)
G-64 (Tehdit)
G-65 (Hırsızlık)
G-66 (Gasp yağma)
G-67 (Dolandırıcılık)
G-78 (Bulaşıcı hastalık taşıyan yabancılar)
G-82 (Milli güvenlik aleyhine faaliyet)
G-87 (Genel güvenlik açısından tehlike arz edilen kişiler)
Ç-101 (Vize, vize muafiyeti, ikamet, çalışma izni ihlali / 3 ay süreyle giriş yasağı)
Ç-102 (Vize, vize muafiyeti, ikamet, çalışma izni ihlali / 6 ay süreyle giriş yasağı)
Ç-103 (Vize, vize muafiyeti, ikamet, çalışma izni ihlali / 1 yıl süreyle giriş yasağı)
Ç-104 (Vize, vize muafiyeti, ikamet, çalışma izni ihlali / 2 yıl süreyle giriş yasağı)
Ç-105 (Vize, vize muafiyeti, ikamet, çalışma izni ihlali / 5 yıl süreyle giriş yasağı)
Ç-113(Yasadışı giriş-çıkış yapanlar)
Ç-114 (Haklarında adli işlem yapılan yabancılar),
Ç-115 (Ceza evinden tahliye olan yabancılar),
Ç-116 (Genel ahlak ve kamu sağlığını tehlikeye atan yabancılar),
Ç-117 (Kaçak çalışanlar),
Ç-118 (İkamet izni iptal edilenler),
Ç-119 (Kaçak çalışanların para cezasını ödememesi)
Ç-120 (Vize veya ikamet ihlalinden kaynaklanan para cezasının ödenmemesi)
Ç-135 (Yabancılar ve uluslararası koruma kanuna aykırı davrananlar)
Ç-136 (Seyahat masraflarını ödemeyenler),
Ç-137 (Terke davet edilen yabancılar),
Ç-138 (İnat yolcu),
Ç-141 (Uluslararası güvenlik açısından sakıncalı görülen),
Ç-149 (Kamu güvenliği açısından sakıncalı görülen),
Ç-150 (Sahte belge ile giriş yapmaya çalışanlar),
Ç-151 (Göçmen kaçakçısı/insan taciri),
Ç-152 (Ülkeye girişi ihtiyaten engellenen yabancılar),
Ç-166 (Girişini haklı nedene dayandırmayan/maddi imkanı bulunmayan),
Ç-167 (3 ila 6 ay arasında vize, ikamet, çalışma izni ihlalinde bulunanlara 1 ay süreyle ülkeye girişini engelleyen),
K (Kaçakçılıktan arananlar),
N-82 (İstihzan kodu),
N-95 (Giriş yasağının ihlalinin para cezası),
N-96 (Tanınan sürede ülkemizden çıkış yapmamanın idari para cezası),
N-97 (Adres beyanına ilişkin idari para cezası),
N-99 (İnterpol kodu),
N-119 (İzinsiz çalışmanın idari para cezası),
N-120 (Vize, ikamet, çalışma izni ihlali idari para cezası),
N-135 (Yasadışı giriş yapmanın veya teşebbüs etmenin idari para cezası),
N-136 (Sınır dışı seyahat masrafı),
N-168 (102. maddenin ç bendine muhalefetten idari para cezası),
N-169 (Bakanlıkça belirlenen idari yükümlülüklere uymama idari para cezası),
N-170 (Kabahatler kanunu veya diğer ilgili kanunlardan kaynaklanan idari para cezası),
N-171 (Belirlenen yükümlülükleri yerine getirmemeden kaynaklanan idari para cezası),
N-172 (Gönüllü geri dönüşe ilişkin seyahat masrafı),
O-100 (Semti Meçhul Yurda Giriş Yasaklı Sığınmacı),
O-176 (Uluslararası koruma talebi olumsuz değerlendirilen yabancılar 3 yıl),
O-177 (Uluslararası koruma talebi olumsuz değerlendirilen yabancılar 5 yıl),
Avukatın Rolü
Deport kaldırma sürecinde avukatın rolü büyük önem taşır. Bu süreç, idari işlemlerin iptali davası olarak nitelendirilir ve hukuki detaylar, belgeler ve süreçlerle doludur. Bir avukat, bu alanda uzmanlaşmış bilgi ve tecrübesiyle müvekkilini yönlendirir ve savunur. İdare Mahkemeleri’nde görülen deport kaldırma davalarında avukat, doğru savunma stratejileri geliştirir ve yasal süreçleri etkin şekilde yönetir. Ayrıca, gerekli belgelerin hazırlanmasında ve sunulmasında yardımcı olur, mahkemede müvekkilini temsil eder ve savunma yapar. Avukatın görevi, yabancının haklarını korumak, mahkemeyi ikna etmek ve deport kararının kaldırılmasını sağlamaktır. Bu süreçte hukuki prosedürlerin takibi, süreç yönetimi ve güncel yasal düzenlemelerin doğru yorumlanması da avukatın sorumlulukları arasındadır. Sonuç olarak, deport kaldırma davalarında bir avukatın profesyonel desteği, müvekkilin adil bir şekilde savunulmasını sağlar ve olası sınır dışı edilme riskini azaltır.
Azim Hukuk olarak Deport Kaldırma uzman Avukatlarımızdan hukuki destek almak için bizimle iletişime geçmekten çekinmeyiniz.
