İstinaf ve Temyiz Arasındaki Fark Nedir?
İstinaf mahkemesi, hukuk veya ceza dava dosyasında mevcut olan ve topladığı diğer tüm delillerle birlikte hukuki denetim de yaparak istinaf incelemesi neticesinde kararını verir. Temyiz incelemesi ise, Yargıtay’ın istinaf mahkemesi tarafından verilen kararı sadece hukuki yönden denetlemesi anlamına gelmektedir.
Temyiz Nedir?
Temyiz, istinaf mahkemesinin bozma kararı dışında kalan hükümlerinin hukuki yönden yeniden incelenmesi için bir ceza davasının taraflarına tanınan olağan bir kanun yoludur. Esasen temyiz, üst mahkemede açılan yeni bir tür davadır. Taraflar, temyiz başvurusu ile istinaf mahkemesi kararının değiştirilmesini veya bozulmasını talep ederler. İstinaf ceza dairelerinin kararlarının temyiz incelemesi bir üst mahkeme tarafından, yani bir temyiz mahkemesi olan Yargıtay tarafından yapılır.
Temyiz Sebepleri
5271 sayılı CMK’da hangi hallerde temyiz kanun yoluna başvurulabileceği düzenlenmiştir. Temyiz dilekçesi veya beyanında gösterilmiş olmasa da aşağıda yazılı hâllerde hukuka kesin aykırılık var sayılır:
a) Mahkemenin kanuna uygun olarak teşekkül etmemiş olması.
b) Hâkimlik görevini yapmaktan kanun gereğince yasaklanmış hâkimin hükme katılması.
c) Geçerli şüphe nedeniyle hakkında ret istemi öne sürülmüş olup da bu istem kabul olunduğu hâlde hâkimin hükme katılması veya bu istemin kanuna aykırı olarak reddedilip hâkimin hükme katılması.
d) Mahkemenin kanuna aykırı olarak davaya bakmaya kendini görevli veya yetkili görmesi.
e) Cumhuriyet savcısı veya duruşmada kanunen mutlaka hazır bulunması gereken diğer kişilerin yokluğunda duruşma yapılması.
f) Duruşmalı olarak verilen hükümde açıklık kuralının ihlâl edilmesi.
g) Hükmün 230 uncu madde gereğince gerekçeyi içermemesi.
h) Hüküm için önemli olan hususlarda mahkeme kararı ile savunma hakkının sınırlandırılmış olması.
i) Hükmün hukuka aykırı yöntemlerle elde edilen delile dayanması
Sık Sorulan Sorular
Hangi ceza kararları temyiz edilebilir?
İstinaf mahkemeleri bozma kararı dışında kalan tüm kararları için temyiz başvurusu yapılabilir (CMK md. 286). Ancak, hükmedilen cezanın miktarı dikkate alınarak bazı istinaf mahkemesi kararları aleyhine temyiz kanun yolu kapatılmıştır.
Cezayı temyize gönderme nedir?
Ceza davalarında temyiz, istinaf mahkemeleri ve istisnai durumlarda hâkim tarafından verilen kararların, usul yönünden Yargıtay tarafından yeniden incelenmesine imkân sağlayan kanun yoludur. Temyiz incelemesi sürecinde, ilk derece ve istinaf mahkemeleri tarafından yürütülen yargılamanın hukuka uygunluğu incelenir.
Hangi kararlar temyize tabidir?
Hangi Tür Kararlar Temyiz Edilebilir? Kural olarak, bölge adiye mahkemelerinden verilen temyizi kabil nihai kararlar ile hakem kararlarının iptali üzerine verilen kararlara karşı temyiz yoluna başvurulabilir. Nihai kararlar temyiz başvurusuna konu olabilirken ara kararlar tek başına temyiz başvurusuna konu olamazlar.
Isim hakkı nereden alınır?
İsim hakkı, isim patenti gibi bu hakların elde edilebilmesi için Türk Patent ve Marka Kurumu’na marka tescili başvurusu yapılması ve bu kapsamdaki teknik birtakım yasal prosedürlerin yerine getirilmesi gerekmektedir.
Kaç yıllık cezalar istinafa gider?
İstinaf başvurusu olmadan istinaf incelemesi yapılamaz. Ancak, 15 yıl ve üstü hapis cezalarına ilişkin hüküm kendiliğinden istinafa tabidir. Böyle bir hükme karşı istinaf başvurusu yapılmasa bile, ceza davası dosyası istinaf incelemesi yapılmak üzere kendiliğinden istinaf mahkemesine gönderilir.
5 yılın altındaki cezalar yatar mı?
4 yıl 2 aylık cezanın yatarı bulunmamaktadır. Yeni infaz düzenlemesiyle. 30.03.2020 tarihinden önce işlenen suçlar bakımından; 6 yıl veya altında hapis cezası alan bir hükümlü doğrudan tahliye olma hakkı kazanacaktır.
