Mirastan Doğan Davalarda Yetki
HMK Madde 11
(1) Aşağıdaki davalarda, ölen kimsenin son yerleşim yeri mahkemesi kesin yetkilidir:
a) Terekenin paylaşılmasına, yapılan paylaşma sözleşmesinin geçersizliğine, ölüme bağlı tasarrufların iptali ve tenkisine, miras sebebiyle istihkaka ilişkin davalar ile mirasçılar arasında terekenin yönetiminden kaynaklanan davalar.
b) Terekenin kesin paylaşımına kadar mirasçılara karşı açılacak tüm davalar.
(2) Terekede bulunan bir mal hakkında açılmak istenen istiihkak davası, terekenin yazımı ve tespiti zamanında mal nerede bulunuyorsa, orada da açılabilir.
(3) Mirasçılık belgesinin iptali ve yeni mirasçılık belgesi verilmesine ilişkin davalarda, mirasçıların her birinin oturduğu yer mahkemesi de yetkilidir.
Miras Sebebiyle İstihkak Davasında Koruma Önlemleri Nelerdir?
Medeni kanunda miras sebebiyle istiihkak davası yalnızca bir eda davası olarak düzenlemekle yetinmeyerek davacıya haklarının korunması amacıyla bazı önlemlerin alınmasını hakimden isteme hakkı tanınmıştır.
Bu önlemler Türk Medeni Kanunun 637/3 hükmünde örnek kabilinde güvence gösteriilmesi ve tapuya şerh verilmesi olarak bahsedilmiştir. Bu özel önlem hükümleri ile mirasçının haklarının korunması amaçlanmıştır. Kanunda belirtilen bu önlemlerin örnek niteliğinde olduğu ve genişletilebileceği de göz önüne alınmalıdır.
Miras Sebebiyle İstihkak Davasının Özellikleri
Mirasta istihkak davası bazı özellikleri içeriğinde barındırır. Bununla ilgili bazı unsurlar şu şekildedir;
Bu dava miiras hukukuna ait bağımsız bir dava hakkına sahiptir. Buradaki dava hakkı mirasçının kendisinden doğmaktadır.
Bu dava ile birlikte mirasçı terekenin tamamını alabileceği gibi terekeye ait olan malların bir kısmını da talep edebilir.
Mirasçı, tereke mallarını elinde bulunduran herkese yönelik olarak dava açma hakkına sahiptir.
Dava, atanmış mirasçı ya da yasal mirasçı sıfatında yer alan kişiler tarafından açılabilir
Davacının davayı kazanması halinde, terekeye ait olan malların bir kısmı ya da tamamı kendisine verilir. Bu nedene dayanarak hâkim, davalının güvence göstermesini veya tapuya şerh koyulmasını sağlayabilir.
Zamanaşımı Ne Kadardır?
Mirasçılara hem mirasbırakandan intikal eden dava hakları hem de mirasçılık sıfatına bağlı dava hakları tanınmıştır, bu davalardan biri olan “miras sebebiyle istihkak davası”nda üç tür zamanaşımı kabul edilmiştir;
Buna göre eğer davalı iyiniyetli ise yani tereke malı üzerinde haksız zilyet olduğunu bilmiyor ve kendisinden de bilmesi beklenmiyorsa, davacının mirasçılık sıfatını öğrendiği andan itibaren ve dava olunacak kişinin zilyet olduğunu öğrendiği andan itibaren 1 yıl ve herhalde 10 yıl içinde davanın açılması gerekir.
Sık Sorulan Sorular
Miras istihkak davası nedir?
Miras sebebiyle istihkak davası ise TMK’nın 637. maddesinin 1. fıkrasında ”mirasçıların tereke mallarını elinde bulunduran kişilere karşı mirastaki üstün hakkını ileri sürerek açtığı bir dava” olarak nitelendirilen; herkese karşı açılabilen ve terekenin tamamına ilişkin talep imkanı veren bir eda davasıdır.
Mirastan ıskat davası kimler açabilir?
Mirasçılıktan çıkarmaya ilişkin dava sadece mirastan çıkarılan saklı pay sahibi mirasçısı tarafından, miras bırakan öldükten sonra açılabiliinmektedir. Kısacası, miras bırakan, sağ iken böyle bir tespit davası açamaz, açarsa hukuki yarar yokluğundan reddedilmesi gerekir.
İstihkak davası hangi hallerde açılır?
Haciz nedeniyle istihkak davası, icra hukukunda düzenlenmiş bir dava türüdür ve borçlunun mallarının haczedilmesi sırasında borçlu veya üçüncü bir kiişi tarafından bir mal üzerinde üstün bir hak iddia edilmesi durumunda açılır.
İstihkak davası nasıl kazanılır?
Malın borçlunun elinde olması durumunda 3. kişinin malın kendiisine ait olduğunu iddiasını kanıtlamasıyla, Malın üçüncü kişinin elinde olması durumunda ise alacaklının bu malın 3. kişiye ait olmadığını kanıtlamasıyla dava kazanılabilecektir.
İstihkak davasını kim açabilir?
Malın borçlunun elinde bulunduğu durumlarda istihkak davası alacaklıya karşı açılır. Malın haczini öğrenen üçüncü kişi istihkak iddiasında bulanabiileceği gibi direkt istihkak davası da açma hakkına sahiptir. Dava, üçüncü kişi tarafından alacaklıya karşı açılır.
Miras sebebiyle istihkak davası ne zaman açılır?
Miras sebebiyle istihkak davasının açılabilmesiyse, TMK 639. Maddesine göre öğreniildiği tarihten itibaren 1 yıllık ve herhalde miras bırakanın ölümünün veya vasiyetnamesinin açılmasından itibaren 10 yıllık süreye tabi tutulmuştur.