Günümüzde yabancı uyruklu bireylerin Türkiye’de yasal statüleri ile ilgili çeşitli düzenlemeler bulunmaktadır. Özellikle “terke davet kararı” ve “deport” (sınır dışı edilme) süreci, bu alanda en çok merak edilen konular arasında yer almaktadır. Peki, terke davet nedir, deport kararına kimler itiraz edebilir ve süreç nasıl işler? İşte detaylar…
Whatsapp Hattımızdan Avukatlarımız İle Hukuki Hizmet Alabilirsiniz.
Terke Davet Kararı Nedir?
Terke davet kararı, Türkiye’de yasal kalış süresi dolmuş veya yasadışı bir şekilde ülkede bulunan yabancıların, belirli bir süre içinde ülkeyi kendi iradeleriyle terk etmelerini öngören bir idari karardır. 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 56. maddesi kapsamında, Göç İdaresi Başkanlığı tarafından verilen bu karar, kişiye genellikle 10 ila 30 gün arasında bir süre tanımaktadır. Bu süre zarfında kişi ülkeyi gönüllü olarak terk ederse, deport (sınır dışı) edilme yasağı gibi yaptırımlarla karşılaşmaz.
Terke davet edilen kişiler, bu süreçte kendi seyahat düzenlemelerini yaparak ülkeyi gönüllü olarak terk etmelidir. Ancak belirlenen sürede ayrılmayan yabancılar hakkında deport kararı uygulanabilir ve bu da belirli süreyle Türkiye’ye giriş yasağına neden olabilir.
Türkiye’de yabancıların sınır dışı edilmesi belirli kurallar ve hukuki şartlar çerçevesinde gerçekleştirilmektedir. Ancak her yabancı için sınır dışı edilme kararı alınmaz.
İşte, Türkiye’de sınır dışı edilmeyen başlıca sebepler:
- Mülteci veya Uluslararası Koruma Altında Olanlar: 1951 Cenevre Sözleşmesi ve Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası hukuk gereği, savaş, zulüm veya baskıdan kaçan kişiler sınır dışı edilmez.
- Hayati Tehlike veya Kötü Muamele Riski: Sınır dışı edilecek ülkede işkence, ölüm cezası, insanlık dışı muamele görme riski varsa kişi gönderilemez.
- Aile Birliği: Türk vatandaşı ile evli olan veya Türkiye’de uzun süredir yaşayan yabancıların aile birliği korunur.
- Hastalık ve Engellilik Durumu: Ciddi bir sağlık sorunu olup tedaviye ihtiyacı olanlar sınır dışı edilmez.
- Mağdur ve Tanık Koruma Statüsü: İnsan ticareti mağdurları veya suç davalarında tanıklık yapan yabancılar korunur.
Deport Kararına Kimler İtiraz Edebilir?
Deport (sınır dışı) kararı, bir yabancının kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığını tehdit etmesi ya da yasadışı yollarla ülkede bulunması gibi nedenlerle verilebilmektedir. Ancak her yabancı için deport kararı kesin bir sonuç doğurmaz. Bazı durumlarda, bu karara itiraz edilebilir.
Whatsapp Hattımızdan Avukatlarımız İle Hukuki Hizmet Alabilirsiniz.
- Uluslararası koruma başvurusunda bulunanlar
- İnsan ticareti mağdurları
- Ciddi sağlık sorunları olan ve tıbbi tedaviye ihtiyacı bulunan kişiler
- Aile birleşimi kapsamında Türkiye’de bulunan kişiler
- Hayati tehlike veya kötü muamele riski taşıyan bireyler
Bu gruptaki kişiler, sınır dışı edilme kararına karşı 7 gün içinde İdare Mahkemesi’ne başvuruda bulunabilir. Mahkemeye yapılan itiraz sürecinde sınır dışı işlemi durdurulabilir ve kişi Türkiye’de kalmaya devam edebilir.
Terke Davet Şartları
Yabancılar bazen doğrudan sınır dışı edilmez, bunun yerine “terke davet” edilir. Bu, kişinin belli bir süre içinde Türkiye’yi kendi isteğiyle terk etmesi anlamına gelir.
Terke davet edilebilmek için aşağıdaki şartların sağlanması gerekir:
- Güvenlik riski oluşturmamak,
- Kaçma veya kaybolma riski bulunmamak,
- Suç işlememiş olmak,
- Geçerli seyahat belgesine sahip olmak.
Davetiye ile Deport Kararı Kalkar mı?
Bazı durumlarda, Türkiye’de yasal statüsü sona ermiş olan yabancılar, aile bireylerinden veya işverenlerinden gelen bir davetiye ile yeniden Türkiye’ye giriş yapabileceklerini düşünebilir. Ancak, deport (sınır dışı) kararı bulunan kişiler için davetiye tek başına yeterli değildir.
Eğer kişi G-87 (güvenlik riski), Ç-114 (genel kamu düzenine tehdit) veya Ç-135 (düzensiz göçmen statüsü) gibi kategorilerde sınır dışı edilmişse, Türkiye’ye giriş yasağı kaldırılmadan sadece davetiye ile giriş yapmak mümkün değildir. Bu tür durumlarda, deport yasağının kaldırılması için Göç İdaresi’ne veya ilgili konsolosluklara başvuru yapılmalıdır.
Ancak, sınır dışı edilme sürecinde kişinin yasak süresi dolmuş veya özel izinle giriş hakkı kazanmışsa, bir işveren ya da aile bireyi tarafından gönderilen davetiye, vize başvurusu sürecinde olumlu bir etki yaratabilir.
İdari Gözetim Kararına İtiraz Dilekçesi Nereye Verilir?
İdari gözetim, sınır dışı edilme riski bulunan kişilerin, Geri Gönderme Merkezleri’nde belirli bir süre tutulmasını ifade eder. Ancak bu karar, hukuki yollarla itiraz edilebilir. İdari gözetim altına alınan kişiler veya avukatları, kararın tebliğinden itibaren 7 gün içinde Sulh Ceza Hakimliği’ne itiraz başvurusu yapabilir.
İtiraz dilekçesinde şu unsurlar yer almalıdır:
- Kişinin kimlik ve pasaport bilgileri
- İdari gözetim kararının neden yanlış veya hukuka aykırı olduğu
- Kişinin Türkiye’deki ikamet durumu ve varsa aile bağları
- Talep edilen hukuki düzenleme (örneğin, serbest bırakılma talebi)
Sulh Ceza Hakimliği, başvuruyu 5 gün içinde karara bağlamak zorundadır. Eğer başvuru olumlu sonuçlanırsa, kişi gözetimden serbest bırakılabilir ve sınır dışı edilme süreci durdurulabiliriz
Terke Davet Kararına İtiraz
Terke davet kararına itiraz hakkı vardır. Karar tebliğ edildikten sonra 15 gün içinde idare mahkemesine başvurarak kararın iptali talep edilebilir.
Sınır Dışı Edilenler Nereye Gidiyor?
Sınır dışı edilen yabancılar genellikle vatandaşı oldukları ülkeye gönderilir. Ancak bazı durumlarda kişi kendi isteğiyle farklı bir ülkeye de gitmeyi seçebilir.
Terke Davet Dilekçesi
Yabancılar, kendi rızalarıyla Türkiye’yi terk etmek istediklerinde veya verilen terke davet kararına uygun hareket etmek istediklerinde göç idaresine dilekçeyle başvurabilirler. Bu dilekçede kişinin kimlik bilgileri, kalma durumu ve gitmek istediği ülke gibi bilgiler yer alır.
Kimler Sınır Dışı Edilemez?
Aşağıdaki kişiler, Türkiye’den sınır dışı edilemez:
- Mülteciler ve uluslararası koruma statüsü olanlar,
- İşkence veya ölüm cezası tehdidi altındakiler,
- Aile birliği korunması gereken kişiler,
- Ciddi hastalığı olanlar,
- Suç mağdurları veya davalarda tanık konumundaki yabancılar.
Sınır Dışı Edilme Sebepleri
Türkiye’de yabancılar aşağıdaki sebeplerle sınır dışı edilebilir:
- Kamu düzenine veya güvenliğe tehdit oluşturmak,
- Terör faaliyetlerine katılmak,
- Sahte belge kullanmak,
- Vize veya ikamet izni süresini aşmak,
- Kaçak çalışmak.
Sonuç olarak, Türkiye’deki yabancılar belirli şartlar altında sınır dışı edilebilir veya terke davet edilebilir. Ancak bazı istisnai durumlar göz önüne alınarak hukuki koruma sağlanabilir.
Sınır Dışı Kararına İtiraz Dilekçe Örneği 2025
[Şehir Adı] İDARE MAHKEMESİ BAŞKANLIĞI’NA
Davacı:
[Adınız Soyadınız]
[Uyruk ve Pasaport No/Yabancı Kimlik No]
[Adresiniz]
Davalı:
[Sınır dışı etme kararını veren makamın adı ve adresi]
Konu:
[Tarih] tarihinde tarafıma tebliğ edilen sınır dışı etme kararına itiraz ve yürütmenin durdurulması talebidir.
Açıklamalar:
-
[Tarih] tarihinde, [kararı veren makam] tarafından şahsıma sınır dışı edilme kararı tebliğ edilmiştir. Bu kararın gerekçesi olarak, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun [ilgili madde numarası] uyarınca kamu düzenini tehdit ettiğim iddia edilmiştir.
-
Türkiye’de bulunduğum süre zarfında herhangi bir suça karışmadım ve kamu düzenini tehdit edici bir davranışta bulunmadım. Ayrıca, Türkiye’de ikamet eden ailem bulunmaktadır ve sınır dışı edilmem aile birliğimizi olumsuz etkileyecektir.
-
6458 sayılı Kanun’un 55. maddesi gereğince, sınır dışı edilemeyecek kişiler arasında yer almaktayım. [Örneğin: Ülkeme gönderilmem halinde işkence veya kötü muamele riski taşımaktayım; sağlık sorunlarım bulunmaktadır vb.]
-
Sınır dışı edilme kararına karşı yasal itiraz süresi içinde, idare mahkemesine başvurmuş bulunuyorum ve bu başvuru kapsamında sınır dışı kararının yürütmesinin durdurulmasını ve iptalini talep ediyorum.
Hukuki Deliller:
-
Sınır dışı kararına ilişkin tebligat
-
Türkiye’deki ikamet bilgileri ve aile bağlarına ilişkin belgeler
-
Sağlık raporları (varsa)
-
Ülkeme gönderilmem durumunda maruz kalacağım risklere ilişkin belgeler (varsa)
Sonuç ve Talep:
Yukarıda arz ve izah edilen nedenlerle, hakkımda verilen sınır dışı edilme kararının öncelikle yürütmesinin durdurulmasına, daha sonra iptaline karar verilmesini saygılarımla arz ve talep ederim.
Tarih: [Tarih]
İmza: [Adınız Soyadınız]
Önemli Not: Bu dilekçe örneği genel bir şablon olup, her bireyin durumu farklılık gösterebilir. Bu nedenle, sınır dışı kararına itiraz sürecinde bir avukattan profesyonel hukuki destek almanız önemle tavsiye edilir.
Sınır Dışı Kararı Sık Sorulan Sorular ve Cevapları
-
Deport (sınır dışı) kararı nedir?
- Deport kararı, bir yabancının ülke sınırları dışına çıkarılmasına yönelik resmi bir idari karardır.
-
Hangi durumlarda sınır dışı edilme kararı verilir?
- Kamu düzenini tehdit eden faaliyetler, vize veya oturma izni ihlali, yasa dışı giriş-çıkışlar ve suç teşkil eden eylemler nedeniyle deport kararı verilebilir.
-
Sınır dışı edilme kararına nasıl itiraz edebilirim?
- İdare Mahkemesi’ne başvurarak yürütmenin durdurulmasını ve kararın iptalini talep edebilirsiniz.
-
Deport kararına itiraz süresi ne kadardır?
- Tebliğ tarihinden itibaren 7 gün içinde idari mahkemeye başvurulmalıdır.
-
İtiraz sürecinde sınır dışı edilmem durdurulur mu?
- Mahkeme, yürütmeyi durdurma kararı verirse, dava sonuçlanana kadar sınır dışı işlemi uygulanmaz.
-
Deport kararı verilen biri Türkiye’ye tekrar giriş yapabilir mi?
- Deport süresi dolduğunda veya yasak kaldırıldığında, belirli prosedürler tamamlanarak giriş yapılabilir.
-
Kimler sınır dışı edilemez?
- İşkence ve kötü muameleye maruz kalma riski taşıyanlar, ciddi sağlık sorunları olanlar ve aile birliğinin parçalanma riski olan kişiler sınır dışı edilemez.
-
Avukat tutmak zorunlu mu?
- Zorunlu değildir, ancak hukuki destek almak sürecin daha sağlıklı ilerlemesini sağlar.
-
Sınır dışı edilme kararını veren makamlar hangileridir?
- Göç İdaresi Genel Müdürlüğü ve ilgili valilikler bu kararı verebilir.
-
Hangi kanunlara göre sınır dışı işlemi uygulanır?
- 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu esas alınır.
- Sınır dışı edilen kişi farklı bir ülkeye gidebilir mi?
- Evet, ancak hedef ülkenin kabul şartlarına uygun olması gerekir.
- Türkiye’de oturum izni olan biri deport edilir mi?
- Yasal oturumu olan biri, suç işlemediği veya kamu düzenini tehdit etmediği sürece genellikle deport edilmez.
- Sınır dışı edilen kişinin mal varlığına el konulur mu?
- Hayır, sınır dışı işlemi mal varlığına el koymayı kapsamaz.
- Deport süresi ne kadardır?
- 1 yıl ile 5 yıl arasında değişebilir, bazı durumlarda süresiz yasak da konulabilir.
- Deport kararı hatalı olabilir mi?
- Evet, yanlış değerlendirme sonucu alınmış olabilir ve mahkemeye itiraz hakkı vardır.
- Türkiye’den deport edilen biri nasıl geri dönebilir?
- Giriş yasağı süresi dolduktan sonra veya deport kaldırma davası sonrası tekrar giriş yapabilir.
- Sınır dışı edilmek üzere Geri Gönderme Merkezi’ne alınan kişi ne yapabilir?
- Hukuki destek alarak, yürütmenin durdurulması için mahkemeye başvurabilir.
- Deport kararı iş bulma veya çalışma izni almayı etkiler mi?
- Evet, deport edilen kişiler belirli süreler boyunca Türkiye’de çalışma izni alamazlar.
- Deport edilen biri transit geçiş yapabilir mi?
- Türkiye’ye giriş yasağı olan kişiler transit geçiş yapamayabilir, ancak özel izinler alınabilir.
- Deport kararı özel statüsü olan kişilere uygulanır mı?
- Uluslararası koruma başvurusu olan kişiler için özel değerlendirme yapılır ve doğrudan deport uygulanmaz.
Bu sorular ve cevaplar, sınır dışı kararıyla ilgili temel bilgileri içermektedir. Detaylı hukuki süreçler için avukat desteği almak önemlidir.
