İmar Planı İptal Davası Nedir? (Hukuki El Atma İçin Rehber)
İmar planı iptal davası, taşınmazınızın imar planında hukuka aykırı şekilde kamu hizmetine (park, yol, okul vb.) ayrılması durumunda açılan bir davadır. Bu durum, hukuki el atma olarak değerlendirilir ve mülkiyet hakkının ihlali anlamına gelir.
Hukuki El Atma Nedir?
Hukuki el atma; bir taşınmazın fiilen kullanılmaması, ancak imar planı ile kamu hizmetine ayrılması ve bu alanların 5 yıl içinde kamulaştırılmaması durumudur.
Örnek: Arsanız imar planında “yeşil alan” olarak gösteriliyor ve 5 yıl boyunca kamulaştırılmadan bu şekilde bırakılıyorsa, bu hukuki el atmadır.
⚖️ İmar Planı İptal Davası Neden Açılır?
-
Taşınmazınız kamu alanı olarak ayrıldıysa (yol, park, okul)
-
5 yıl geçmesine rağmen kamulaştırma yapılmadıysa
-
Kullanım hakkınız fiilen olmasa da hukuken engelleniyorsa
Bu durumda İmar Planı İptal Davası açılarak, hukuki el atmanın ortadan kaldırılması talep edilebilir.
⚖️ Kimler Dava Açabilir?
-
Taşınmazın tapu sahibi
-
Malik ölmüşse, mirasçılar
-
Hisseli taşınmazlarda her bir hissedar
Dava Açma Süresi Nedir?
-
İmar planının öğrenilmesinden itibaren 60 gün içinde dava açılmalıdır.
-
Ancak planın uygulanmaması ve kamulaştırılmaması halinde, 5 yıl sonra tazminat davası da gündeme gelir.
Hangi Mahkemeye Başvurulur?
-
Yetkili Mahkeme: Taşınmazın bulunduğu yerin İdare Mahkemesi
-
Dava türü: İptal davası
Gerekli Belgeler
-
Tapu fotokopisi
-
İmar durumu belgesi
-
İlgili belediye veya idareden alınan imar planı örneği
-
Tebliğ veya bilgi edinme belgeleri
-
Varsa önceki yazışmalar ve resmi talepler
Dava Sonucunda Ne Olur?
-
Planın kamu alanı olarak belirlenmesi iptal edilir.
-
Malik, mülkiyet hakkını tam olarak kullanabilir hale gelir.
-
Alternatif olarak, tazminat (bedel) talebi yoluna da gidilebilir.
Alternatif Yol: Tazminat Davası (Tam Yargı)
Eğer plan iptali mümkün değilse ya da idare kamulaştırma yapmıyorsa:
➡️ Tam yargı davası (bedel davası) açılarak, taşınmazın rayiç bedeli istenebilir.
➡️ Dava, idare mahkemesinde açılır.
❓ Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
İmar planı iptal davası hangi durumlarda açılır?
→ Taşınmazın imar planında kamuya ayrılması ve 5 yıl içinde kamulaştırılmaması durumunda.
Dava süresi ne kadardır?
→ Ortalama 1–2 yıl arasında sürmektedir.
Plan iptal edilince ne olur?
→ Taşınmaz tekrar eski imar hakkına kavuşur; yapılaşma mümkün hale gelir.
İptal davası mı, tazminat davası mı açmalıyım?
→ Planın iptali istiyorsanız iptal davası; el atma nedeniyle zararınız varsa tazminat davası açabilirsiniz.
Tam Yargı Davası Nedir? Nasıl Açılır? [Güncel 2025 Rehberi]
