Mehir Alacağı ve Senedi Davası - Azim HUKUK

Mehir Alacağı ve Senedi Davası

Mehir Alacağı ve Senedi Davası

Mehir alacağı yazımıza başlamadan önce belirtmek gerekir ki, mehir Şer’i hukuk ve Osmanlı Hukuku döneminde düzenlenmiş olup günümüz yasalarında yer almamıştır. Ancak toplumumuzda mehir senedi halen yapılmakta ve mehir alacağından doğan uyuşmazlıklar yargıya taşınmaktadır. Mehir senedi çoğunlukla “dini nikah” merasimlerinden gündeme gelmektedir. Mehir senedi kanunlarımızda düzenlenmediği için Türk Borçlar Kanunu’nun 285-298 hükümlerinden yararlanılarak uyuşmazlıklar çözüme kavuşturulmaktadır. Yani mehir senetleri ile ilgili uyuşmazlıklara bağışlama sözleşmesi hükümleri uygulanmaktadır. Bu bakımdan Yargıtay mehir senedini bir tür bağışlama sözleşmesi olarak görmektedir.

Mehir senedi usulüne uygun düzenlenmişse; kadın, kendisine teslim edilmeyen kısım için dava açabilir. Yine usulüne uygun mehir senedinden dönmek isteyen koca dava yoluyla mehir senedinin iptalini isteyebilir. Şayet bu davalar birlikte açılmışsa mahkeme bunları birleştirerek inceler, deliller doğrultusunda karar verir.

 

 

Mehir Davası Nasıl Açılır?

Mehir davası, Yargıtay’ın son uygulamaları uyarınca, dava harcı ödenmesi kaydıyla boşanma davasıyla beraber açılabilir. Boşanma davası ise, taraflardan birinin yerleşim yeri aile mahkemesinde, aile mahkemesinin olmadığı yerlerde ise asliye hukuk mahkemesinde açılır. Fakat mehir senedine ilişkin hukuki talepler, boşanma davasından ayrı olarak sadece malvarlığına dair talepler olduğu için davalının yerleşim yeri asliye hukuk mahkemelerinde açılır. İşbu dava, usulüne uygun hazırlanmış dava dilekçesinin görev – yetki mahkemeye ibraz edilmesiyle birlikte açılır.

 

Mehir Alacağı Senedinin Şekil Şartı Nedir ?

Boşanmanın veya ölümün gerçekleşmesi halinde para, altın, eşya gibi menkul değerlerin verileceğine dair vaadin geçerliliği, bu sözleşmenin yazılı şekilde yapılmasına bağlıdır. Uygulamada bu yazılı anlaşmalara, mehir senedi denilmektedir. Yazılı şekil şartına uyulmadan verilen mehir geçersizdir. Ancak BK 288 gereğince yazılı şekil şartlarına uyulmamasına rağmen sözlü olarak anlaşılan bedeller verilmişse geri alınamaz.

 

Boşanma Davası ve Mehir Talebi İspatı

Kadın, boşanma davasında mehir talebinde bulunuyor ise mahkemede bunu ispatlamakla da yükümlü olur. Mehir alacağının bulunduğunu ispat yükü kadındadır. Mehir senedi yazılı ise ve erkek eş tarafından da imzalanmışsa bu belge delil niteliği taşır.

Erkek tarafından imzalanmayan bir mehir senedinin geçerliliği de olmamaktadır. Boşanma davası görülürken tanık beyanları da önemlidir. Mehir alacağı açısından tanık beyanlarının destekleyici niteliği olması da göz ardı edilmemesi gerekenler arasındadır.

 

Zamanaşımı Süresi

Mehir alacağına dair zamanaşımı süresi, Türk Borçlar Kanunu kapsamında değerlendirileceğinden genel zamanaşımı süresine tabii olmaktadır. Yani alacakların 10 yıllık zamanaşımı süresi, mehir alacağı bakımından da uygulanmaktadır. Ayrıca bu zamanaşımı süresi boşanma davasının kesinleşmesinden veya eşlerden birinin ölümü halinde ölüm tarihinden itibaren başlamaktadır.

 

Mehir senedi olmadan dava açılır mı?

İcra takibi veya alacak davası başlatılabilir. Ancak mehir sadece mehir senedi mevcutsa alınabilir, yoksa verilmediğinde hiçbir şey yapılamaz.

 

Mehir senedi geçerli mi?

Dolayısıyla mehir kavramının tartışmalı yönlerinin bulunması bir yana, hukuken geçerli ve korunan bir alacak hakkı olduğu söylenebilir. Yargıtay da, eşlerin aralarında hazırladığı mehir senedini bağışlama vaadi sözleşmesi olarak görür ve geçerli kabul eder.

 

Mehir alacağı nasıl ispat edilir?

Mehir senedi varsa ve erkeğin bunu imzalamış olması halinde, kadının mahkemeye giderek alacağını ispat edebilmesi mümkündür. Aksi halde imzasız ya da sözlü olarak verilen mal ya da para taahhütleri geçersizdir. Bunların ispatı da mümkün olmamaktadır. Tanık delili ise mehirin varlığını destekleyici bir delildir.

 

Mehir ne zaman geçersiz olur?

Mehir kaç çeşittir? Mehir nikâh anında belirlenip belirlenmemesine göre ikiye ayrılır. Mehrin miktarı nikâh anında belirlenmişse buna mehr-i müsemmâ denir. Nikâh esnasında mehrin miktarının belirlenmemesi veya belirlenen mehrin bir sebeple geçersiz sayılması hâlinde, evlenen kadın mehr-i misil hak eder.

 

Kadın ne zaman mehir alamaz?

Evlenme akdi sahih olur, fakat ilişki veya sahih halvetten önce kadının sebep olmasıyla ayrılık vâki olur veya kadın mehri karşılığında eşinden ayrılma yoluna giderse (muhâlea) mehir hakkı düşer (İbn Kudâme, el-Muğnî, 7/188-189; Şirbînî, Muğni’l-muhtâc, 4/388; el-Fetâvâ’l-Hindiyye, 1/303-304).

 

Mehirden nasıl vazgeçilir?

Mehir, hiçbir ihtiyacı karşılamak için yapılan harcama yerine geçmez. Kocanın bunu karısına doğrudan vermesi gerekir. Ama kadın bu mehirden isterse vazgeçebilir. Mehir, erkeğin evlenirken kıza vermesi gereken altın, mal veya bir menfaattir.

 

 

Bunlar da hoşunuza gidebilir...

Popüler Yazılar

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir