Evlilik Sebebi ile İşten Kıdem Tazminatı
Evlilik sebebiyle iş akdinin feshedilmesi sonucunda kıdem tazminatına hak kazanma durumu yalnızca kadın işçiler için öngörülmüştür. Bu nedenle erkek işçinin evlenmesi halinde bu evliliği gerekçe göstererek iş akdini sonlandırması ve kıdem tazminatına hak kazanması mümkün değildir. Kıdem tazminatı İş Kanunu kapsamında düzenlenen ve işçiye koşulları sağlaması durumunda ödenen bir tazminat türüdür. Kadın işçi evlilik sebebi ile işten ayrıldığında koşullar gerçekleşmiş ise kıdem tazminatı hakkını kullanabilir. Evlenme sebebi ile kıdem tazminatı koşulları aşağıdaki biçimde sıralanabilir:
İşçi ve işveren arasında yapılmış olan geçerli bir iş sözleşmesinin varlığı,
İşçinin işyerinde 1 yıl veya daha uzun süredir çalışıyor olması,
İş sözleşmesinin evliliğe bağlı olarak sonlandırılması,
İş sözleşmesinin kadın işçi tarafından sonlandırılması,
İş sözleşmesinin evlenme tarihi itibarı ile ve bir yıllık süre içinde kadın işçi tarafından sonlandırılması (Evlenme tarihi başlangıcı resmi nikah kıyıldığı gündür).
Evlilik Sebebiyle İşten Ayrılmada İhbar Süresi Nedir?
İşçilerin kendi rızaları ile işten ayrılmaya karar vermeleri durumunda işverene bunu 15 gün öncesinden belirtmesi gerekmektedir. Bu şekilde işveren yerine yeni bir kişiyi bulabilir ya da farklı bir çözüm yoluna gidebilir. Eğer ihbar süresi göze alınmadan istifalar gerçekleşirse bu durumda çeşitli tazminatlar ödemek zorunda kalınmaktadır. Bu sebeple işçiler her zaman ihbar konusunda özenli davranırlar. Evlilik sebebiyle işten ayrılma durumunda ise ihbar söz konusu olmamaktadır. İşçiler herhangi bir ihbar süresine itibar etmeden direkt olarak işten ayrıldıklarını belirtebilirler. Böyle bir durum söz konusu olduğunda ihbar tazminatı ödemek zorunda kalmayacaklardır.
Kadın İşçinin Evlilik Nedeniyle Kıdem Tazminatı Hakkı Var Mıdır?
1475 sayılı Kanun’un yürürlükteki 14. Maddesinde yer alan düzenlemeye göre evlenen kadın işçinin kıdem tazminatı hakkı bulunmaktadır. Dolayısıyla evlenen kadın işçilere evlenmelerinden ötürü kıdem tazminatı verilmesi imkanı kanun tarafından sağlanmaktadır.
Normal şartlarda işçilerin kişisel nedenlerden ötürü istifa ederek kıdem tazminatına hak kazanmaları mümkün değilken, kadın işçiler yalnızca evlenmeleri halini gerekçe göstererek istifa edebilmekte ve bu durumda kıdem tazminatına hak kazanabilmektedir. Evlenen kadın işçinin kıdem tazminatı hakkı korunmaktadır.
Evlilik Nedeniyle İşten Ayrılma İşsizlik Maaşı
İşsizlik maaşına ilişkin düzenlemeler, “4447” Sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu ile düzenlenmektedir. Söz konusu yasa kapsamında; iş sözleşmesini kendi isteğiyle fesheden işçinin, işsizlik ödeneğinden yararlanması mümkün değildir. Feshin, evlilik gerekçesi ile yapılmış olması, işsizlik sigortası hakları bakımından geçerli olan uygulamayı değiştirmemektedir. Yani bu halde işçi işsizlik sigortasından yararlanamayacaktır.
Sık Sorulan Sorular
Evlilik tazminatı ve kıdem tazminatı aynı anda alınır mı?
Evlilik sebebi ile işten ayrılan kadın işçi koşulları sağlamışsa kıdem tazminatı alma hakkını da kullanabilir. Kadın işçinin evlilik sebebi ile iş sözleşmesini feshetmesi durumunda ihbar tazminatı süresine uyması gerekmeyeceği gibi ihbar tazminatı yükümlüsü de olmayacaktır.
Evlilik nedeniyle işten ayrılma kıdem tazminatı nasıl hesaplanır?
1475 sayılı İş Kanunu’nun 14. Maddesi’ne göre evlilik tazminatı, kadın işçi evlendikten sonra 1 sene içinde işten ayrılırsa işveren tarafından ödenen bir tazminat türüdür. Çalışanın o işyerinde çalıştığı her bir sene karşılığında, 30 günlük son brüt ücret tutarında tazminat ödenir.
Evlilik sebebiyle işten ayrılma ihbar tazminatı alabilir mi?
İşçinin 1475 Sayılı Kanun’un 14. maddesi hükümleri uyarınca emeklilik, muvazzaf askerlik, evlilik gibi sebeplerle iş sözleşmesini feshetmesi durumunda ihbar tazminatı talep hakkı bulunmamaktadır. Anılan fesihlerde işveren de ihbar tazminatı talep edemez.
Evlilik nedeniyle işten ayrılma kıdem tazminatı ne zaman ödenir?
Bir yıldan artan süreler için de aynı oran üzerinden ödeme yapılır.” Yani evlenen kadın işçi, evlilik tarihinden itibaren 1 yıl içerisinde evliliğini gösterir belge ile işyerine başvurursa ve kıdem tazminatı için yeterli hizmet süresi var ise işveren, kıdem tazminatını ödemek zorundadır.
Evlilik sebebiyle işten ayrılma kaç gün önceden bildirilmeli?
Kadın işçinin evlilik sebebiyle istifa ettiğini bildiren ihtarname, işverene teslim edildiği andan itibaren geçerlidir ve kadın işçi o anda işten ayrılma hakkına sahiptir. Yani ihbar süresi bulunmamaktadır. Bu nedenle ihbar tazminatı talep edilemez. Fakat mevcutsa fazla mesai alacağı gibi diğer haklarını alabilir.
Evlilik nedeniyle işten ayrılanlar işsizlik maaşı alabilir mi?
Söz konusu yasa kapsamında; iş sözleşmesini kendi isteğiyle fesheden işçinin, işsizlik ödeneğinden yararlanması mümkün değildir. Feshin, evlilik gerekçesi ile yapılmış olması, işsizlik sigortası hakları bakımından geçerli olan uygulamayı değiştirmemektedir.
Evlilik nedeniyle işten ayrılan tekrar aynı işyerinde çalışabilir mi?
Evlendikten sonra bir yıl içinde kıdem tazminatı alarak işten ayrılan kadın işçi daha sonraki dönemlerde çalışma hakkını kaybetmez. Çalışma hayatının kısıtlanamayacağı ve kadın işçinin tekrar çalışmaya başlamasının çalışma hak ve özgürlükleri kapsamında olduğu açıktır.
Evlenip işten çıkınca tazminat nasıl alınır?
Evlilik nedeniyle işten ayrılan ve kıdem tazminatı hakkını talep etmek isteyen işçi, bu talebini resmi nikâhın kıyıldığı tarihten itibaren en geç 1 yıl içerisinde işverene yöneltmelidir. Bu bir yıllık süre zamanaşımı süresidir. Sürenin geçmesi halinde işçi, evlilik nedeniyle kıdem tazminatını alma hakkını kaybeder.
Evlilik tazminatı hangi durumlarda alınamaz?
İşçinin bir yıl çalışmış olması gerekir. Dolayısıyla işçi bir yıllık kıdemi dolduramazsa evlilik tazminatına hak kazanamayacaktır. İş sözleşmesi kıdem tazminatına engel olmayacak nedenlerle sona ermiş olmamalıdır. Ayrıca iş sözleşmesi evlilik nedeni ile sona ermiş olmalıdır.
İşyerine evlilik bildirimi nasıl yapılır?
Evlilik izni kullanmak isteyen çalışanın öncelikle nikâh tarihi alması ve iş yerindeki ilgili birime nikâh tarihini gösteren belgeyi iletmesi gerekmektedir. Bazı kurumlarda sözlü yapılan evlilik izni bildirimi yeterli olurken, bazılarında ise sözlü bildirim haricinde evlilik izni dilekçesi de talep edilebilmektedir.
Evlilik tazminatı ve kıdem tazminatı aynı anda alınır mı?
Evlilik sebebi ile işten ayrılan kadın işçi koşulları sağlamışsa kıdem tazminatı alma hakkını da kullanabilir. Kadın işçinin evlilik sebebi ile iş sözleşmesini feshetmesi durumunda ihbar tazminatı süresine uyması gerekmeyeceği gibi ihbar tazminatı yükümlüsü de olmayacaktır.
Evlilik Sebebi ile İşten Kıdem Tazminatı