Arabuluculuk ve Hukuki Süreçler
Arabuluculuk; bir özel hukuk uyuşmazlığının tarafı olan kişilerin, özgür iradeleriyle seçtikleri tarafsız ve uzman bir üçüncü kişinin (arabulucu) hakemliğinde, dava açılmadan önce veya dava açıldıktan sonra başvurdukları bir uyuşmazlık çözüm yöntemidir. Arabuluculuk, uyuşmazlığın mahkeme dışı, hızlı ve kesin bir şekilde çözülmesini amaçlayan bir usul hukuku kurumudur.
Zorunlu Arabuluculuk Nedir?
Arabuluculuğun dava şartı olarak görüldüğü arabuluculuk yöntemidir. Yani, bu arabuluculuk yönteminde, dava öncesi arabuluculuk müessesesine başvurmak zorunludur. Dava şartı arabuluculuğun zorunlu olduğu davalarda arabulucu başvurusu yapılmadan dava açılırsa, mahkeme usulden davayı reddeder.
İhtiyari Arabuluculuk Nedir?
Hukukta arabuluculuk, esasen ihtiyarı yani isteğe bağlıdır. Özel hukuk konusu bir sebeple uyuşmazlık yaşayan taraflar, problemin çözümü için, dava açmadan önce ya da dava sürecinde ihtiyari olarak arabuluculuk müessesesinden destek alabilir. Bununla birlikte; dava sürecinde mahkeme, tarafları arabuluculuk desteği almaya davet edilebilmektedir.
Dava Şartı Arabuluculuk
Kanunen belirlenen bazı uyuşmazlıklarda, zorunlu olarak arabulucuya gidip sorunun çözümü için çaba harcamak gerekmektedir. Dava şartı arabuluculukta, çözüm şartı yoktur ve ilk arabuluculuk toplantısından sonra mahkeme yolu her taraf için her zaman açıktır. Kanunen belirlenen iki konuda dava şartı arabuluculuk vardır.
Arabulucu Hangi Davalara Bakıyor?
Arabuluculuğun zorunlu olduğu davalar genel olarak ticari davalar ve iş davalarıdır. Yani, zorunlu arabuluculuk başvurusunun gerekli olduğu mahkemeler genel olarak tarafların mahkemeye gitmeden önce uzmanla problemi çözmesi istenir.
Avukat Olmadan Arabulucuya Gidilir Mi?
Arabuluculuk sürecinde tarafların Avukatla temsil gibi bir zorunluluğu bulunmamakla birlikte; hemen her uyuşmazlıkta olduğu gibi avukatla temsil, hak ve menfaatlerin korunması konusunda taraflara çok önemli avantajlar kazandıracaktır.
Arabulucuda Anlaşma Olursa Ne Olur?
Taraflar ve avukatları ile arabulucunun birlikte imzaladıkları anlaşma belgesi, icra edilebilirlik şerhi aranmaksızın ilam niteliğinde belge sayılır. Arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılması hâlinde, üzerinde anlaşılan hususlar hakkında taraflarca dava açılamaz.
Hangi Durumlarda Arabuluculuk Zorunlu?
Kanuna, bireysel veya toplu iş sözleşmesine dayanan işçi veya işveren alacağı ve tazminatı ile işe iade talebiyle açılan davalarda arabuluculuk şartı getirilmiştir. Dava açılmadan önce arabulucuya başvurulması zorunludur.
Arabulucu Kabul Etmezse Ne Olur?
Taraflardan Her İkisi de İlk Oturuma Katılmazsa
Her iki taraf da kendi yaptığı yargılama giderini ödemek zorunda kalır. Katılmayan taraf davada haklı da çıksa lehine vekalet ücretine hükmedilmez. Davayı kazanan taraf lehine vekalet ücretine hükmedilir.
Arabulucudan Kaç Gün Sonra Dava Açılmalı?
Adliye arabuluculuk bürosuna başvurulmasından, son tutanağın düzenlendiği tarihe kadar geçen sürede uyuşmazlık konusu hususlarda zamanaşımı durur ve hak düşürücü süre işlemez. Arabuluculuk için Yönetmelikte 6 haftalık bir süre öngörülmüştür.
Arabulucu Kaç Toplantı Yapar?
Yetkili arabulucu toplantı sonunda bir tutanak düzenler ve tarafların anlaşma sağlayıp sağlayamadığını beyan eder. Arabuluculuk toplantıları 4 defa yapılabilir. Fakat taraflar ilk toplantıda anlaşma sağlarsa veya kesinlikle anlaşma sağlanamayacağını beyan ederse, toplantı ilk görüşme sonrasında sonlandırılabilir.
Arabulucuda Anlaşma Olursa Ne Olur?
Taraflar ve avukatları ile arabulucunun birlikte imzaladıkları anlaşma belgesi, icra edilebilirlik şerhi aranmaksızın ilam niteliğinde belge sayılır. Arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılması hâlinde, üzerinde anlaşılan hususlar hakkında taraflarca dava açılamaz.