İştirak Nafakası 2025 Güncel Bilgiler ve Hesaplama
İştirak Nafakası Nedir?
İştirak nafakası, boşanma veya ayrılık durumlarında velayet hakkı kendisine verilmeyen ebeveynin, çocuğun bakım, eğitim ve diğer temel giderlerine katılmasını sağlayan mali destektir. Türk Medeni Kanunu’nun 182. maddesi uyarınca belirlenir ve çocuğun haklarını koruma amacı taşır.
İştirak nafakasının temel amacı, çocuğun barınma, beslenme, eğitim ve sağlık gibi temel gereksinimlerini karşılamak için velayet hakkı sahibi olmayan ebeveynden ekonomik katkı almaktır.
İştirak Nafakası 2025’te Nasıl Hesaplanır?
İştirak nafakasının hesaplanmasında hakim, ebeveynlerin mali durumunu ve çocuğun ihtiyaçlarını dikkate alarak bir karar verir. 2025 yılında nafaka miktarları belirlenirken aşağıdaki kriterler göz önünde bulundurulacaktır:
İştirak Nafakası Hesaplama Kriterleri
✔ Ebeveynlerin Gelir Durumu: Nafaka ödeyecek olan ebeveynin maaşı, ek gelirleri (kira, faiz, prim gibi) dikkate alınır.
✔ Çocuğun Yaşı ve İhtiyaçları: Eğitim, sağlık, barınma, giyim ve sosyal aktiviteler gibi giderler değerlendirilir.
✔ Türkiye’nin Ekonomik Koşulları: TÜFE ve ÜFE gibi enflasyon verileri dikkate alınarak nafaka miktarı artırılabilir.
✔ Çocuğun Yaşadığı Şehir: Büyük şehirlerdeki yaşam maliyetleri daha yüksek olduğundan, nafaka miktarı şehir bazlı farklılık gösterebilir.
✔ Ebeveynlerin Sosyal Yaşamı ve Harcama Alışkanlıkları: Mahkemeler, velayeti almayan ebeveynin yaşam tarzını, lüks harcamalarını da dikkate alabilir.
İştirak Nafakası 2025 İçin Örnek Hesaplama
Örnek 1: 20.000 TL maaş alan bir ebeveynin nafaka ödemesi
- Çocuğun eğitim ve temel ihtiyaçları dikkate alındığında, mahkemeler genellikle maaşın %25’i oranında nafakaya hükmeder.
- 20.000 TL geliri olan bir ebeveyn için: 5.000 TL iştirak nafakası belirlenebilir.
- Eğer ek kira geliri veya yatırımlardan gelir elde ediliyorsa, nafaka oranı %50-60’a kadar çıkabilir.
Örnek 2: Asgari ücretle çalışan bir ebeveynin nafaka ödemesi
- 2025’te asgari ücretin 20.000 TL olduğunu varsayarsak, mahkemeler genellikle %25’lik bir nafaka oranı uygular.
- Tek çocuklu bir ebeveyn için: 5.000 TL iştirak nafakası belirlenebilir.
- İki çocuk için: Nafaka miktarı genellikle ikiye katlanmaz, çocuk başına %15-20 oranında bir ödeme yapılır.
İştirak Nafakası Artışı ve Güncellenmesi
İştirak Nafakası Artış Oranı 2025
Nafaka miktarları, TÜFE ve ÜFE oranlarına göre her yıl düzenli olarak artırılabilir. Hakim, velayet sahibinin veya nafaka yükümlüsünün gelirinde önemli bir değişiklik olursa nafaka artırımı veya düşürülmesine karar verebilir. Nafaka miktarı, ülke ekonomisindeki enflasyon oranlarına bağlı olarak artırılabilir.
Örnek: 2024 yılında 5.000 TL olan bir iştirak nafakası, %50 enflasyon oranıyla 2025 yılında 7.500 TL’ye çıkabilir.
İştirak Nafakası Hangi Durumlarda Sona Erer?
İştirak nafakası, çocuğun 18 yaşına gelmesiyle birlikte kendiliğinden sona erer. Ancak bazı özel durumlarda nafaka süresi uzayabilir veya erken sona erebilir:
Çocuk Üniversite Okuyorsa: Eğitimi devam eden çocuklar için, yükseköğrenim bitene kadar nafaka devam edebilir.
Çocuğun Geliri Varsa: Eğer çocuk kendi gelirini elde ediyorsa, nafaka yükümlülüğü sona erebilir.
Ebeveynlerden Biri Vefat Ederse: Nafaka yükümlüsü öldüğünde, iştirak nafakası kendiliğinden sona erer.
Çocuk Evlatlık Verildiyse: Çocuk, evlatlık verildiğinde nafaka yükümlülüğü yeni ebeveyne geçer.
İştirak Nafakası Ödenmezse Ne Olur?
İştirak nafakası ödenmezse, velayeti elinde bulunduran ebeveyn şu adımları takip edebilir:
✔ İcra Takibi Başlatmak: Nafaka alacaklısı, icra müdürlüğü aracılığıyla nafaka borcunu icraya koyabilir.
✔ Haciz İşlemi Başlatmak: Nafaka borcunu ödemeyen kişinin maaşı, banka hesapları ve taşınmazlarına haciz uygulanabilir.
✔ Hapis Cezası Uygulaması: Türk Ceza Kanunu’na göre, iştirak nafakasını 3 ay boyunca ödemeyen kişiler hakkında hapis cezası uygulanabilir.
✔ Faiz İşletmek: Ödenmeyen nafaka için yasal faiz uygulanarak borç artırılabilir.
İştirak Nafakası Sıkça Sorulan Sorular (FAQ)
İştirak nafakası her yıl otomatik artar mı?
Hayır. Eğer mahkeme kararıyla yıllık artış oranı belirlenmişse otomatik olarak artar. Aksi halde, artış için dava açılması gerekir.
Geriye dönük iştirak nafakası talep edilebilir mi?
Hayır. İştirak nafakası, boşanma kararının kesinleştiği tarihten itibaren başlar. Geriye dönük talep mümkün değildir.
İki çocuğun nafakası nasıl hesaplanır?
Nafaka miktarı çocuk başına eşit olarak bölünmez. Hakim, her çocuğun ihtiyaçlarını ve ebeveynlerin mali durumunu değerlendirerek karar verir.
Nafaka alacaklısı nafaka artırımı talep edebilir mi?
Evet. Eğer nafaka miktarı çocuğun ihtiyaçlarını karşılamıyorsa, nafaka artırımı davası açılabilir.
İştirak nafakası hangi durumlarda iptal edilir?
Çocuk 18 yaşını geçtiğinde, ekonomik olarak bağımsız hale geldiğinde veya özel durumlarda mahkeme kararıyla iptal edilebilir.
Sonuç: 2025 İçin Güncellenmiş İştirak Nafakası Rehberi
İştirak nafakası, çocuğun haklarını koruyan önemli bir hukuki düzenlemedir. 2025 yılında nafaka hesaplamaları enflasyon, yaşam maliyetleri ve çocuğun ihtiyaçlarına göre değişecektir. Eğer iştirak nafakasıyla ilgili bir sorununuz varsa, hukuki destek alarak en iyi çözümü sağlayabilirsiniz.
