Tavzih Talebi ve Usulü
Tavzih 6100 sayılı HMK’nın 305 ve 306’ncı maddelerinde düzenlenmiştir.
Tavzih, sözlük anlamıyla hükmün netleştirilmesi ve belirgin kılınması anlamına gelmektedir.
Tavzih; açıklama, aydınlatma anlamına gelmektedir. Bir hükmün müphem olması bir başka deyişle belirsiz olması veya birbiri ile çelişik fıkraları içermesi halinde hükümdeki gerçek anlamın meydana çıkarılması amacıyla başvurulan yola, hükümlerin tavzihi denir.
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 305. maddesi: “Mahkemece verilen hüküm yeterince açık değilse veya icrasında tereddüt uyandırıyor yahut birbirine aykırı fıkralar içeriyorsa, icrası tamamlanıncaya kadar taraflardan her biri hükmün açıklanmasını veya tereddüt ya da aykırılığın giderilmesini isteyebilir.” hükmünü amirdir. Vuzuha erdirmek anlamına gelen bu işlem ile hükmün ne olduğunun açıklanması söz konusu olur. Tavzih tashihe imkan vermez çünkü tashih başka bir maddede ve ayrıca düzenlenmiştir. Düzeltme ve tavzih birbirinden farklı işlemleri ifade eder. Hükmün tavzihi talebi belirli bir süreye tabi değildir. Hükmün icrasına kadar tavzihi istenebilir. Ayrıca belirtmek gerekir ki; tavzih talebi hükmün icrasını kendiliğinden durdurmaz.
Tavzih Talebi ve Usulü
HMK Madde 306
(1) Tavzih veya tamamlama, dilekçeye tarafların sayısı kadar nüsha eklenmek suretiyle hükmü veren mahkemeden istenebilir. Dilekçenin bir nüshası, cevap süresi mahkemece belirlenerek karşı tarafa tebliğ edilir. Cevap, tavzih veya tamamlama talebinde bulunan tarafa tebliğ olunur.
(2) Mahkeme, cevap verilmemiş olsa bile dosya üzerinde inceleme yaparak karar verir; ancak gerekli görürse iki tarafı sözlü açıklamalarını yapabilmeleri için davet edebilir.
(3) Mahkeme tavzih veya tamamlama talebini yerinde gördüğü takdirde 304 üncü madde uyarınca işlem yapar.
Tavzih Şartları Nelerdir?
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 305.maddesine göre; tavzih için birtakım şartlar öngörülmüştür:
- Verilen hükmün yeterince açık olmaması
- Hükmün icrasında tereddüt uyandırıyor olması
- Hükmün birbirine aykırı fıkralar içermesi
- Bu şartlardan herhangi birinin varlığı halinde, nihai kararı veren mahkemeden tavzih talebinde bulunulabilir.
Hükmün Tavzihi Hangi Hallerde İstenebilir?
Tavzih, hükmün yeterince açık olmaması, infazında tereddüt yaratması ve birbirine aykırı fıkralar içermesi halinde istenebilir. Kararın kesinleşmiş olması tavzih yapılmasına engel değildir. HMK md.305/1’de “icrası tamamlanıncaya kadar” denilerek tavzih yapılabilecek süre işaret edilmiştir. Buna göre infaz edilmiş bir hükmün tavzihi mümkün değildir.
Hükümde yer alamayan, unutulan hususlar tavzih yolu ile hükme eklenemez. Davada talep edilmesine rağmen hüküm altına alınmayan bir husus tavzih kararı ile sonradan hüküm altına alınamaz. Zira yalnızca açık olmayan, tereddüt uyandıran veya çelişkili fıkralar barındıran kararların tavzihi mümkündür. Kararı veren hakim, sonradan hükmün yanlış olduğu kanısına varsa dahi bu hükmü istinaf/temyiz incelemesi sonucu bozulmadıkça yeniden ele alarak tavzih ve tashih yolu ile düzeltemez. Kısa karar ile gerekçeli karar arasındaki çelişkinin de tavzih yolu ile giderilmesi mümkün değildir.
Tavzih Talebi ve Usulü
Tavzih, dilekçeye tarafların sayısı kadar nüsha eklenmek suretiyle hükmü veren mahkemeden istenebilir. Dilekçenin bir nüshası, cevap süresi mahkemece belirlenerek karşı tarafa tebliğ edilir. Cevap, tavzih talebinde bulunan tarafa tebliğ olunur. Mahkeme, cevap verilmemiş olsa bile dosya üzerinde inceleme yaparak karar verir; ancak gerekli görürse iki tarafı sözlü açıklamalarını yapabilmeleri için davet edebilir. Mahkeme tavzih talebini yerinde gördüğü takdirde tashihle aynı şekilde mahkemede bulunan nüshalar ile verilmiş olan suretlerin altına veya bunlara eklenecek ayrı bir kâğıda yazılır, imzalanır ve mühürlenir.
Sık Sorulan Sorular
Tavzih nedir örnek?
Tavzih hangi hallerde yapılır?
Tavzih kararı nasıl olur?
Tavzih mi tashih mi?
Tashih yapmak ne demek?
Tavzih ne demek TDK?
Tavzih istemi ne demek?
Tavzih Ne zaman istenir?