İş Kazası Nedeniyle Açılabilecek Olan Davalar
İş kazası nedeniyle somut olayın gereklerine göre farklı davalar açılması gündeme gelebilecektir. Bunlar:
İş kazasının tespiti davası,
İş kazası nedeniyle maddi ve manevi tazminat davası,
İşverene uygulanan idari yaptırım işleminin iptali davası,
Sigorta şirketlerinin işverene rücu davası,
İş kazası sonrasında haksız yere işten çıkarılan işçinin açacağı işe iade davası,
İş kazası nedeniyle ceza davası
İş Kazası Nedir?
İşveren, işçinin işin ifası dolayısıyla karşı karşıya olduğu mesleki riskleri önlemek amacıyla gereken önlemleri almakla yükümlüdür. Dünya Sağlık Örgütü iş kazasını “Daha önceden planlanmamış bir biçimde kişisel yaralanmalara, makine, araç ve gereçlerin zarar görmesine ve üretimin belirli bir süre durmasına neden olan kazalardır.” şeklinde tanımlamıştır. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 13. Maddesi ile iş kazası tanımı yapılmıştır. İlgili maddeye göre iş kazası;
Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle,
Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,
Emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,
Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında, meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen engelli hâle getiren olaydır.
İş Kazası Bildirimi Süresi
İş kazası meydana geldiği andan itibaren adli bir vaka gibi değerlendirmek gerekiyor. Bu hem iş veren açısından önemli bir durumdur, hem de çalışan açısından oldukça önemlidir. Kaza meydana geldiği andan itibaren süreç işlemeye başlar. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda düzenlendiği üzere 3 iş gün içinde ilgili kurumlara bildirim yapmak zorunludur.
İş kazası bildirimi kaç gün sorusuna daha çok zarara uğrayan işçiler takılmaktadır. Şunu ifade etmekte fayda var kanunlarımız her zaman işçiden yanadır. İşçinin güçsüz ve korumasız olduğu, hukuk bilgilerinin yetersiz geleceği düşünülerek kanunlar ona göre hazırlanmıştır. Bildirimin ne zaman yapılacağı önemlidir. Belirlenen süre içinde yapılması, hukuki olarak sorun çıkmaması açısından önemlidir. Yasal olarak 3 iş günü belirlenmiştir. Ancak iş kazası bildirimi süresi için duruma göre değişiklikler yapılabilir.
İş Kazası Nedeniyle Açılacak Tazminat Davalarında Zamanaşımı
İş kazası nedeniyle açılacak maddi ve manevi tazminat davalarında zamanaşımı genel hükümlere göre çözümlenecektir. Zamanaşımı, iş kazasının gerçekleştiği günden itibaren 2 yıl ve herhalde 10 yıldır. Bu sürelerin sona ermesiyle birlikte iş kazasına bağlı olarak yapılacak tazminat talepleri zamanaşımına uğrayacaktır.
İşçi Tazminatı Davası Ne Zaman Açılmalı?
İş kazası nedeniyle tazminat davası açmak için belirli bir süre vardır. Bu süreye de vade denir. Talep, iş kazasının meydana gelmesinden itibaren 10 yıl içinde sunulabilir. Bu süre iş kazası sonucu yaralanma veya ölüm için aynıdır. Ancak iş kazası sonucu ceza davası açılabilir. Bu süreçte ceza davasının zamanaşımı süresi tazminat davası için de geçerlidir. Sürenin sona ermesi sırasında kaza olması durumunda da iş derecesinin belirlenmesi işlemi gerçekleşir. Bu süreçte zamanaşımı süresi ne zaman başlar sorusu ortaya çıkar. Bu durumda süre, maluliyetin kesin olarak tespit edildiği son bildirim tarihinden itibaren başlar.
İş Kazası Tutanağı Nasıl Tutulur?
İş kazası tutanağı, yaşanan iş kazaları sonrasında yapılması gereken işlemlerden biridir ve oldukça dikkatli ve özenli yazılmalıdır. Bu doğrultuda kazanın nasıl meydana geldiğine detaylı bir şekilde yer verilmelidir. Ayrıca iş kazasının yaşandığı esnada olaya şahit olan işçilerin de tanık sıfatıyla tutanağa eklenmesi gerekir. Kazayı geçiren hangi işçi geçirdi ise bu kişinin bilgileri ayrıntılı olarak tutanakta yer almalıdır.
İş kazası tutanağı yazılırken aşağıdaki durumların da yer alması önemlidir:
Bir işçinin iş kazası geçirmesi halinde işçiye olay yerinde iş yerinin varsa hekimi tarafından tıbbi müdahalede bulunup bulunulmadığı da kayıtlara geçilmelidir. Eğer iş yeri hekimi dışında birisi tarafından müdahale sağlandıysa söz konusu kişinin adı ve soyadı iş kazası tutanağına eklenmelidir.
Olayın somutlaştırılmasına yönelik iş kazasına neden olan araç ve gereçlerin detaylı olarak yazılması gerekir.
Kazanın meydana geldiği yerin belli bir planı, krokisi tutanağa eklenmelidir. Olay yeri eski haline getirilmeden iş kazası gerçekleşen yerin fotoğrafları da çekilip tutanağa eklenmelidir. Böylece iş kazasının nasıl gerçekleştiğine dair ayrıntılı bir şekilde bilgi girilmiş olur ve gelecekte yaşanabilecek uyuşmazlık hallerinin önüne geçilir.
Sigortasız İşçi İş Kazası Geçirirse Ne Olur?
İşçinin işe başlaması halinde bu durumun ilgili kurumlara bildirilmesi ve işçinin sigortasının başlatılması işverenin yükümlülüklerindendir. İşveren tarafından bu yükümlülüğün yerine getirilmediği bir durumda işçinin kaza geçirmesi halinde işçi bu duruma karşın haklarını talep edebilir. Böyle bir durumda kaza halinin hastane polisine bildirilmesi gerekir. Ayrıca hastaneden de iş kazası olduğuna ilişkin rapor düzenlenmesi talep edilebilir. Bunların yapılmadığı hallerde işçi, geçirdiği kazanın iş kazası olduğunun tespiti amacıyla tespit davası açabilir. Tespit davasında kazanın iş kazası olarak tespit edilmesi halinde işçi tüm haklarından yararlanabilir. İşçinin sigortasız bir şekilde çalıştığının ve bu esnada kaza geçirdiğinin tespit edilmesi halinde yükümlülüğünü yerine getirmeyen işveren açısından idari yaptırımlar söz konusu olacaktır.
Sık Sorulan Sorular
İş kazası bildirimi nedir?
İş kazası nedir hukuk?
Iş kazasında kayıt ve bildirimi kim yapar?
Iş kazalarında yapılacak hukuki işlemler nelerdir?
İş kazası olduğunda izlenecek prosedür nedir?
İş kazası durumunda hangi hukuk dalı ilgilenir?
İş kazası parasını kim öder?
İş kazası kararını kim verir?
Iş kazasında masrafları kim öder?
İş kazası geçiren işçinin hakları nelerdir?
Iş kazasında işçi kusurlu ise ne olur?
Iş kazasında şikayetçi olunursa ne olur?
