Soybağı Davaları Nelerdir?
Soybağı davası anne veya çocuk tarafından babaya karşı açabilir. Bu davanın amacı çocuk ile baba arasından soybağının kurulması ve babalık karinesinin ortaya çıkarılmak istenmesidir. Türk Hukukuna göre soybağı 3 şekilde kurulabilir. Bu durum Türk Medeni Kanunun 282.maddesinde düzenlenmiştir.
Soy Bağının Kurulması Davası Nasıl Açılır?
Soy bağının kurulması davasının açılması için, Aile Mahkemesine başvurmak gerekmektedir. Dava açılırken hem annenin hem de çocuğun açması mümkündür. Dava açılacak babanın hayatta olmaması durumunda, davanın babanın mirasçılarına karşı açılması da mümkündür. Hakim bu davada önüne getirilen tüm delilleri değerlendirecektir. Delilleri değerlendiren hakimin dayanağı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu olacaktır.
Babalık Davası Açma Süresi
Babalık davası, çocuk doğmadan önce veya çocuk doğduktan sonra açılabilir. Ananın dava açma hakkı, doğumdan başlayarak 1 yıl geçince düşer.
Doğum sonrası çocuğa kayyım atanmış ise, çocuk için 1 yıllık dava açma süresi, atamanın kayyıma tebliğ tarihinde işlemeye başlar. Hiç kayyım atanmamış ise çocuğun ergin olduğu tarihte işlemeye başlar.
Babalık davalarında hak düşürücü sürelerin hakim tarafından re’sen dikkate alınarak davanın süre geçmiş ise reddi gerekir.
Çocuk ile başka bir erkek arasında soy bağı ilişkisi mevcut ise, babalık davası açmak için 1 yıllık süre, soy bağı ilişkisinin ortadan kalktığı tarihte işlemeye başlar.
Başka bir erkekle olan soy bağının öncelikle ret edilmesi gerekir. Bu şekilde ret kararı aldıktan sonra babalık davası dinlenebilir hale gelir. Ancak uygulamada soy bağının reddi ile babalığın tespiti davaları birlikte de sürdürülebilmektedir. Önemli olan babalığa karar verildiği sırada başka erkekle daha önce kurulmuş bir soy bağının bulunmamasıdır.
Bu davayı açmak için 1 yıllık süre geçtikten sonra, gecikmeyi haklı kılan nedenler varsa, bu nedenlerin ortadan kalkmasından itibaren 1 ay içerisinde dava açılabilir.
Soybağı Reddedilen Çocuk İçin Ödenmiş Nafakaların Geri Ödenmesi Mümkün Mü?
Soybağının reddi kararı ile birlikte, çocuk ile koca arasındaki soybağı geçmişe etkili olarak ortadan kalktığı için, kocanın çocuğa karşı soybağının bulunmasından kaynaklanan bakım ve eğitim giderlerini karşılama ile nafaka yükümlülükleri sona erdiği gibi, çocuğa karşı daha önce yerine getirilmiş edimlerin iadesi sebepsiz zenginleşme hükümleri çerçevesinde (TBK M.77 vd.) anneden ve çocuk ile soybağının kurulması halinde gerçek babadan talep edilebilir. Çocuğa karşı böyle bir talebin yöneltilmesine TBK M.79/f.1 engel teşkil eder.
Soybağının düzeltilmesi davası hangi mahkemede açılır?
Soybağına ilişkin hükümler 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 282. maddesi ve devamında düzenlenmiş olup Aile Mahkemelerinin görevi kapsamındadır. 5490 Sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun 36. maddesinde düzenlenen nüfus kaydının düzeltilmesi davalarına ise Asliye Hukuk Mahkemesinde bakılır.
Soybağının tespiti davası kim açar?
Çocuk ile baba arasındaki soybağının mahkemece belirlenmesini ana ve çocuk isteyebilirler. Dava babaya, baba ölmüşse mirasçılarına karşı açılır. Babalık davası, Cumhuriyet savcısına ve Hazineye; dava ana tarafından açılmışsa kayyıma; kayyım tarafından açılmışsa anaya ihbar edilir.
Soybağı nasıl tespit edilir?
Teknolojik gelişmeler ile birlikte baba ile çocuk arasında biyolojik bağ olup olmadığı DNA testi ile tespit edilebilmektedir. Çocuğun baba ile soy bağına ilişkin davalarda, DNA testi yaptırılmasına mahkemece verilmekteyse de, mahkeme kararı olmaksızın özel laboratuvarlarda da DNA testi yaptırılması mümkündür.
Soybağı davası ne kadar sürer?
Soybağının reddi davası ne kadar sürer sorusuna kesin bir cevap vermek mümkün değildir. Dava süreci sorunsuz ilerlerse 1-2 yıllık süre içerisinde sonuç alınabilir. Ancak istinaf başvurusu yapılması durumunda süreç 3-4 yıla kadar uzayabilmektedir.
