Senet İptali Davası Nedir?
Hazırlanan bir senedin sahibinin senedin zayi olması sonrasında hak kaybına uğramaması için açılan davaya senet iptali davası adı verilmektedir. Ayrıca senedin sahibi olan kişi bu davayı açabilmek için senedin zayi olduğunu ispat etmek durumundadır. Bunun sonucunda mahkeme eğer senedin zayi olduğuna karar verirse, senet iptalini gerçekleştirecektir. Dava ile ilgili diğer detaylar ise aşağıdaki gibidir:
Davanın açılabilmesi için kişinin senet üzerindeki hakkının devam etmesi ve senedin zayi olması gerekmektedir.
Dava sonrasında senet iptali gerçekleşirse, hamil hakkını senetsiz olarak da talep edebilir. Bunun yanında senedin yeniden düzenlenmesi hakkına da sahiptir.
Davanın Asliye Ticaret Mahkemesi’ne açılması gerekmektedir.
Senet iptali davası içerisinde pek çok özel hususu barındırdığı için mutlaka ticaret hukuku alanında uzman bir avukattan destek alınmalıdır.
Senet İptal Davasını Kimler Açabilir?
TTK’nin 651. maddesinde yer alan hükme göre senedin zıyaa olduğu andaki hak sahibi tarafından Asliye Ticaret Mahkemeleri’nde senet iptal davası açılabilmektedir. Senedin hak sahibi, mutlaka senette yer alan alacaklı kişi olmak zorunda değildir. Hukuka uygun şekilde gerçekleşen ciro işleminin ardından zıyaa tarihinde senedi tahsil cirosu ile devralan tarafından da iptal davası ikame edilebilir. Fakat iptal davasını senedin borçlusu, yani keşideci tarafından açılamaz. Bunun sebebi ise davanın ikame edilmesinde hukuki bir yararın varlığının aranmasıdır. Senet borçlusunun zıyaa iddiası ile senet iptali davası açmasında herhangi bir hukuki fayda bulunmamaktadır.
Senedin Kanunen İptali Mümkün Bir Senet Olması
Türk Ticaret Kanunu’nda sadece kıymetli evrakın iptalinin dava edilebileceği öngörülmüştür. Bu nedenle, iptali dava edilen senedin bir kıymetli evrak olması gerekir.
Buna göre, adi borç senetleri ile limited şirketlerin çıkardıkları pay senetleri ve kooperatiflerdeki ortaklık senetleri kıymetli evrak niteliğinde olmadığından, TTK’daki hükümlere göre iptali istenemez.
Kıymetli evrakın ziyaı ve iptali TTK’nun 651. Maddesinde düzenlenmiştir. Uygulamada senedin bedelsiz kalması dolayısıyla açılan menfi tespit davalarının da senet iptali davası adıyla nitelendirildiği gözlemlenmektedir. Oysa iki kavram birbirinden çok farklıdır. Senedin Bedelisizliği Davası ile ilgili detaylı bilgilere makalemizden ulaşabilirsiniz. Bu çalışmanın konusu TTK’nun 651. maddesi ile düzenlenin kıymetli evrakın zayi olması nedeniyle iptalidir.
Kıymetli Evrakın İptali Davasında Görevli Ve Yetkili Mahkeme
Yetkili mahkeme, borçlunun yerleşim yeri veya pay senetleri hakkında anonim şirket merkezinin bulunduğu yer asliye ticaret mahkemesidir.
Senet hangi durumlarda geçersiz olur?
Senetler genellikle aşağıdaki durumlarda geçersiz sayılır: Düzenleme Tarihi: Senet üzerinde düzenleme tarihinin yazılmamış olması İmza: Senet üzerinde borçlu veya alacaklının imzasının bulunmaması Tahrifat: Kazıntı, silinti gibi tahrifat içermesi.
Senet kaç yılda iptal olur?
Senetler düzenlenirken belli bir vade tarihi esas alınır. Ödeme tarihi geçen senet üzerinden 3 yıl geçtikten sonra da senedin kıymetli evrak vasfını yitirmesi söz konusu olmaktadır. Senedin kıymetli evrak statüsünden çıkması durumunda da icra takibi yapılamayacağı gibi ihtiyati haciz kararı da uygulanamamaktadır.
Kayıp senet için ne yapılmalı?
Eğer bir senet kaybolursa, bu senedin iptali için yargıya başvurma hakkı doğar. Borçlu olarak, üzerinize düşen borcu ödedikten sonra eğer senet geri verilmezse, bu durumda borçlunun senet iptali davası açma hakkı bulunmaktadır. Ödenen bir borcun karşılığında senedin geri verilmemesi, ciddi bir hukuki problem oluşturur.
Senete itiraz edilir mi?
Çek ve senetteki imza kendisine ait olmayan borçlu ödeme emrinin tebliğinden itibaren beş gün içinde imzaya itiraz edebilir. Bu itirazın açıkça belirtilmesi gerekmektedir. İmzaya itiraz, İcra Hukuk Mahkemesine yapılabilecektir.
Notersiz yapılan senet geçerli mi?
Ödeme tarihini içeren açık bir taahhüt beyanının bulunması yeterlidir. Ancak, noter huzurunda düzenlenmiş bir senet, her türlü hukuksal uyuşmazlıkta ispat yükünü hafifletir ve işlemi güvence altına alır. Bu nedenle, notersiz senet geçerli olsa da, noterde düzenlenmiş bir senet genellikle daha fazla güvence sunar.
Boş senede imza attım ne yapmalıyım?
Yazılı delil olmaması halinde imzalı boş senet veren kişi, icra takibi neticesinde borçlu olmadığı meblağları ödemek zorunda kalacaktır. Bu sebeple imzalı boş senet verirken senetlerin boş kısımlarının nasıl doldurulacağına ilişkin ayrıca yazılı anlaşma yapılması koruyucu olacaktır.
