Müstehcenlik Suçu Nedir ?
Müstehcenlik, cinsel unsurlar barındıran her türlü materyal için kullanılan geniş anlama sahip bir sözcüktür. TDK, müstehcen kavramını “açık saçık, edebe aykırı” olarak tanımlamaktadır. Bu itibarla “müstehcenlik ne demek” sorusuna sözlükteki bu açıklama ile cevap vermek mümkündür. Kısaca içerik itibariyle cinsel öğeler taşıyan materyaller müstehcen sayılmaktadır.
TCK 226 Nedir ?
Müstehcen, sözlük anlamı olarak edebe aykırı demektir. Hukuki açıdan suçu çeşitli hareketlerle genel ahlaka karşı saldırı niteliği taşıyan söz ve davranışlar müstehcen kabul edilmektedir.
Madde 226- (1)
Bir çocuğa müstehcen görüntü, yazı veya sözleri içeren ürünleri veren ya da bunların içeriğini gösteren, okuyan, okutan veya dinleten,
Bunların içeriklerini çocukların girebileceği veya görebileceği yerlerde ya da alenen gösteren, görülebilecek şekilde sergileyen, okuyan, okutan, söyleyen, söyleten,
Bu ürünleri, içeriğine vakıf olunabilecek şekilde satışa veya kiraya arz eden,
Bu ürünleri, bunların satışına mahsus alışveriş yerleri dışında, satışa arz eden, satan veya kiraya veren,
Bu ürünleri, sair mal veya hizmet satışları yanında veya dolayısıyla bedelsiz olarak veren veya dağıtan,
Bu ürünlerin reklamını yapan,
Kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis ve adlî para cezası ile cezalandırılır.
(2) Müstehcen görüntü, yazı veya sözleri basın ve yayın yolu ile yayınlayan veya yayımlanmasına aracılık eden kişi altı aydan üç yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
(3) Müstehcen görüntü, yazı veya sözleri içeren ürünlerin üretiminde çocukları, temsili çocuk görüntülerini veya çocuk gibi görünen kişileri kullanan kişi, beş yıldan on yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Bu ürünleri ülkeye sokan, çoğaltan, satışa arz eden, satan, nakleden, depolayan, ihraç eden, bulunduran ya da başkalarının kullanımına sunan kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
(4) Şiddet kullanılarak, hayvanlarla, ölmüş insan bedeni üzerinde veya doğal olmayan yoldan yapılan cinsel davranışlara ilişkin yazı, ses veya görüntüleri içeren ürünleri üreten, ülkeye sokan, satışa arz eden, satan, nakleden, depolayan, başkalarının kullanımına sunan veya bulunduran kişi, bir yıldan dört yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
(5) Üç ve dördüncü fıkralardaki ürünlerin içeriğini basın ve yayın yolu ile yayınlayan veya yayımlanmasına aracılık eden ya da çocukların görmesini, dinlemesini veya okumasını sağlayan kişi, altı yıldan on yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
(6) Bu suçlardan dolayı, tüzel kişiler hakkında bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.
(7) Bu madde hükümleri, bilimsel eserlerle; üçüncü fıkra hariç olmak ve çocuklara ulaşması engellenmek koşuluyla, sanatsal ve edebi değeri olan eserler hakkında uygulanmaz.
Müstehcenlik suçu soyut tehlike suçudur, zarar ya da somut tehlike meydana gelmesi aranmayacaktır. Fiilin yapılması yeterlidir tehlikenin varlığı şartı aranmaz.
Suçun hukuki konusu müstehcen görüntü, yazı veya sözleri içeren ürünlerdir.
Müstehcenlik Suçu Türleri
TCK madde 226 metni ve gerekçesini dikkate aldığımızda bu suçu genel ve özel olmak üzere iki kategoride inceleyebiliriz. Genel müstehcenlik suçu, içeriği yetişkinlere hitap eden müstehcen ürünlerin çocuklardan uzak tutulması şeklindeki kamusal yararın ihlal edilmesi durumlarında söz konusudur. Aşağıdaki durumlar genel müstehcenlik suçunun farklı şekillerini göstermektedir.
Müstehcen ürünlerin çocukların girebileceği veya görebileceği yerlerde gösterimi
Müstehcen içerikli bir ürünlerin içeriğini belli eder biçimde satılması veya kiralanması,
Müstehcen ürünlerin, kendisine özgü yerler dışında kalan yerlerde satılmasına veya kiraya verilmesi,
Müstehcen ürünlerin bedelsiz olarak verilmesi veya ücretsiz dağıtılması,
Müstehcen ürünlerin reklamının yapılması,
Müstehcen görüntü, yazı veya sözlerin basın ve yayın yolu ile yayınlanması veya yayınlanmasına aracılık edilmesi.
Müstehcenlik Suçunun Unsurları Nelerdir?
Müstehcenlik suçu genel kastla işlenmelidir ve bu suçlarda taksir söz konusu değildir. Fail, maddede sıralanan suç eylemlerini işlemede bir manevi unsur çerçevesinde hareket etmelidir. Bilimsel eserler ile bazı hallerde müstehcenlik iç içe geçebilir ve neyin müstehcen olduğunu tefrik etmek de zorlaşır. Müstehcenlik eylemi genel anlamda topluma ve toplumsal değerlere karşı işlenebileceği gibi maddenin içeriği itibariyle yetişkinlere ve çocuklara karşı da işlenebilen bir suçtur. Madde kapsamında sayılan fillerin işlenmesi bakımından mağdurun niteliği de önem arz eder.
Müstehcenlik eylemi bakımından;
– Fiil TCK Md. 226’da düzenlenen seçimlik hareketlerden birisine uygun olmalıdır,
– Hukuka uygunluk söz konusu olmamalıdır,
– Kişi kasten ve suçu işleme bilinciyle eylemi icra etmiş olmalıdır,
– Müstehcen denilen eylemler bütünü içerisinde yer alan fiillerden birisi yapılmış olmalıdır.
Cezası Ve Yaptırımı
TCK 226/1 uyarınca suçun yaptırımı 6 aydan 2 yıla kadar hapis ve adli para cezasıdır. TCK 226/2 uyarınca suçun yaptırımı 6 aydan 3 yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezasıdır. TCK 226/3 birinci cümle uyarınca suçun yaptırımı 5 yıldan 10 yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezasıdır. TCK 226/3 ikinci cümle uyarınca suçun yaptırımı 2 yıldan 5 yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezasıdır. TCK 226/4 uyarınca suçun yaptırımı 1 yıldan 4 yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezasıdır. TCK 226/5 uyarınca suçun yaptırımı 6 yıldan 10 yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezasıdır.
Müstehcenlik Suçunda Cezayı Artıran Haller
Müstahcenlik suçunda cezayı artıran hallerden biri olarak avukatlar, sağlık ocağında görev yapan hekimler, belediye veya nüfus müdürlüğünde hizmetli, aşçı, marangoz, şoför vb. kadrolarda daimi olarak istihdam edilen kamu hizmeti yükümlüleri kamu görevlisi olarak kabul edilmiştir. Kamu görevlisi olarak kabul edilen ve TCK m. 226’dan sorumlu tutulan fail hakkında TCK m. 266’nın uygulanabilmesi için, görevlinin suçun işlenmesi sırasında kullandığı ürünleri görev gereği olarak elinde bulundurması gerekir. Örneğin görevi gereği görüntü almaya yarar cihazları elinde bulunduran kamu görevlisi olan polis tarafından bu cihazların müstehcen ürünün çocuğa gösterilmesinde veya çocukların, temsili çocuk görüntülerinin, çocuk gibi görünen kişilerin kullanıldığı müstehcen ürünün üretiminde kullanılması halinde TCK m. 266 gereği verilecek ceza üçte bir oranında arttırılır.
TCK m. 226 bakımından yapılabilecek bir eleştiri, fuhuş, dilencilik, uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçlarında olduğu gibi suçun, örgüt faaliyeti kapsamında işlenmesinin nitelikli hal olarak kabul edilmemesidir.
Müstehcenlik Suçunda Zamanaşımı, Şikâyet ve Şikâyetten Vazgeçme
Müstehcenlik suçuyla ilgili olarak verilen cezalar TCK 226’da belirtilmektedir. Bu suçun oluşmasına neden olan fiillerin tamamının takibi şikâyete tabi değildir. Suça yönelik olarak gerçekleştirilen bildirimler ihbar niteliği taşıdığından şikâyet olarak kabul edilmez. Müstehcenlik suçunda 6 aylık şikâyet süresi bulunmamaktadır. Zamanaşımı süresi bakımından ise 8 yıllık zamanaşımı süresi uygulanır.
Müstehcenlik suçuna istinaden 8 yıllık zamanaşımı süresi içinde yargılama yapılmaması davanın düşme sebebidir. 8 yıllık dava zamanaşımı süresi TCK226/3-1. Cümle ve TCK 226/5 söz konusu ise 15 yıl olarak değişmektedir. Takibi şikâyete bağlı olmayan suçlarda şikâyetten vazgeçilmesi gibi bir durum yoktur. Bu sebeple şikâyetten vazgeçme ya da şikâyetin geri çekilmesi de söz konusu olmamaktadır.
Müstehcenlik Suçunda Görevli Mahkeme
Müstehcenlik suçları durumunda, yetki 5235 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 10. ve 11. maddeleri uyarınca asliye ceza mahkemelerine aittir. Failin cezasının on yıldan az olması durumunda müstehcenlik suçunu kovuşturma yetkisi asliye ceza mahkemelerine aittir. Ancak, eğer suçu işleyen kişi bir çocuksa, Çocuk Koruma Kanunu gereği çocuk mahkemesi bu suçu değerlendirecektir. Asliye ceza mahkemeleri, on yıldan az hapis cezasını gerektiren suçları yargılama yetkisine sahiptir. Bu mahkemeler, diğer mahkemelerin özel olarak yetkilendirilmediği ve belirli bir yargı alanına girmeyen tüm ceza davalarına bakma yetkisine sahiptir.
Sık Sorulan Sorular
Müstehcenlik suçunun Yatarı var mı?
Müstehcenlik memuriyete engel mi?
Müstehcenlik ne demek TCK?
Müstehcenlik suçu sicile işler mi?
Müstehcenlik suçu para cezası ne kadar?
Cinsel tacizde tutuklama olur mu?
