Menfi Tespit Davası 2024-2025
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 106. maddesinde müsbet ve menfi tespit davasından bahsetmektedir. Buna göre bir alacağın varlığını ispat etmek için müspet tespit davası, yokluğunu ispat etmek için menfi tespit davası açılması gerekmektedir. Çoğunlukla 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu kapsamında açılan ve para alacağının yokluğunu, yani kişinin borçlu olmadığını, konu edinen menfi tespit davaları ile çözümlenmektedir.
Bilindiği üzere alacağın cebren icrası, icra takibi ile yapılmaktadır. Alacaklı icra dairesine başvuruyor, bunun üzerine borçluya icra takibi ve gerekirse haciz işlemleri uygulanmaktadır. İşte menfi tespit davası istenirse icra takibinden önce, istenirse icra takibinden sonra açılabilinmektedir
Menfi Tespit Davasında Yargılama Usulü ve İspat
Menfi tespit davalarında ispat yükü kural olarak davalı alacaklıdadır. Kural bu olmakla birlikte, kambiyo senedinin bedelsiz olduğu iddiası ile açılan menfi tespit davasında ispat külfeti davacı borçluya düşmektedir.
“Usul hukukumuzda senede karşı senetle ispat zorunluluğu ilkesi kabul edilmiştir. Senede bağlı olan her çeşit iddiaya karşı def’i olarak ileri sürülen ve senedin hüküm ve kuvvetini ortadan kaldıracak veya azaltacak nitelikte bulunan hukuki işlemler, tanıkla ispat olunamaz; ancak senet (kesin delil) ile ispat edilebilir. Davaya konu bononun teminat ve bedelsizlik iddiaları bakımından açılan menfi tespit davasında ispat yükü davacı borçludadır. Davalı tarafça senedin talili yapılmadığından ispat yükünün yer değiştirdiğinden de söz edilemeyecektir.”
Menfi Tespit Davasında Zamanaşımı ve Hak Düşürücü Süre Ne Kadardır?
Menfi tespit davası için kanunda zamanaşımı veya hak düşürücü süreye dair bir düzenlemeye yer verilmemiştir. Bu nedenle menfi tespit davası açılırken aradaki hukuki ilişki göz önüne alınmalı ve o hukuki ilişkiye göre zamanaşımı veya hak düşürücü süre tayin edilmelidir. Özetle menfi tespit davasının zamanaşımı ve hak düşürücü süresi dava konusuna göre değişiklik arz edilecektir.
Görevli ve Yetkili Mahkeme
Menfi tespit davasında görevlii mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesidir. Menfi tespit davasında yetkili mahkemenin belirlenmesi ise, davanın icra takibinden önce veya sonra açılmış olmasına göre değşimektedir. Bu bakımdan, eğer dava icra takibinden önce açılmış ise, yetkili mahkeme HMK m.6 ve devamında düzenlenen hükümlere göre belirlenmektedir. Bir diğer anlatımla, menfi tespit davalının dava tarihindeki yerleşim yerinde açılması gerekmektedir. Ancak, menfi tespit davaları icra takibinden sonra açılmış ise, bu aşamada yetkili mahkeme, icra takibinin yapıldığı yer mahkemesi olabileceği gibi, dava ana yetki kuralı gereği davalının yerleşim yeri mahkemesinde de görülebilmektedir.
Benzer Sorulan Sorular
Menfi tespit davası icrayı durdurur mu?
Bu davada da borçlunun hukuki yararının olması gerekir. Menfi tespit davası açılması icra takibini durdurur mu? Bu tespit davasında, takipten önce olduğu gibi teminat yatırılıp ihtiyati tedbir kararı alınarak takibin durması sağlanamaz.
Menfi tespit davasında ispat yükü kime ait?
Menfi tespit davasında borçlu ya borçlanma iradesinin bulunmadığını ya da borçlanma iradesi bulunmakla birlikte daha sonra ödeme gibi bir nedenle ortadan kalktığını ileri sürebilir. Borçlu borcun varlığını inkâr ediyorsa, bu durumlarda ispat yükü davalı durumunda olmasına karşın alacaklıya düşer.
Borca itiraz eden borçlu menfi tespit davası açabilir mi?
Alacaklının genel haciz yoluyla ilamsız takip yapması halinde ödeme emrini alan borçlu ödeme emrine itiraz süresi içinde ödeme emrine itiraz edebilir veya menfi tespit davası açabilir veyahutta her iki yola birlikte başvurabilir.
Menfi tespit davasında teminat şart mı?
Talep edilen bu tedbirlere ilişkin, mahkeme tarafından karar verilebilmesi için icra takibi yapılmadan önce açılan menfi tespit davalarında, alacağın %15’inden, takip yapıldıktan sonra açılan menfi tespit davalarında ise talep edilen alacağın %115’inden aşağı olmamak üzere teminat verilmesi gerekir.
Menfi tespit davası reddedilirse ne olur?
İİK’nın menfi tespite ilişkin 89. Maddesinde ayrıca öngörülmemiş olduğu için mahkemenin davanın kabulüne karar verdiği durumda davacı lehine ayriyeten bir tazminata hükmedilemez. Şayet borçlunun açmış olduğu menfi tespit davası mahkemece reddedilirse davacı, takip konusu borcu icra dairesine ödemekle yükümlüdür.
Menfi tespit davası harcı ne kadar?
Menfi tespit davalarında varlığı inkâr edilen kısım üzerinden nispi harç uygulanır. Bu harç oranı hesabı ise varlığı inkâr edilen tutarın binde 68,31’dir. Harçla birlikte menfi tespit davalarında teminat hususu da gündeme gelmektedir.
Menfi tespit tahliyeyi durdurur mu?
İcra mahkemesinin tahliye kararı vermesinden sonra menfi tespit davası borçlu kiracı lehine hükme bağlanırsa, tahliye kararının icrası kendiliğinden durur.
Menfi tespit davasında icra nasıl durdurulur?
İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davalarında olduğu gibi ihtiyati tedbir kararı alınması için alacağın %15’inden az olmamak üzere bir teminat gösterilmesi gerekmektedir. Bu nedenle menfi tespit davasının icra takibini durdurmadığını söylemek mümkündür.
Sık Sorulan Sorular
Menfi tespit davasında hacizler kalkar mı?
İcradan sonra menfi tespit davası ne zaman açılır?
Menfi tespit davası istinaf edilir mi?
Nafaka menfi tespit davası için arabuluculuk zorunlu mu?
Menfi tespit davası ispat yükü kimde?
Menfi tespit davasında kesinleşme aranır mı?
Menfi tespit davası kesin hüküm teşkil eder mi?
Menfi tespit davasında bilirkişi ücretini kim öder?
Menfi tespit davası için arabuluculuk şart mı?
Dava açma ücreti ne kadar 2024?
Menfi tespit davasında tazminat var mı?
Menfi tespit davası hangi yargılama usulü?
Menfi tespit davası satışa engel mi?
Menfi tespit davası icrayı durdurur mu?
Menfi tespit davası kaç yıl sürer?
Kesinleşmiş icra takibi nasıl durdurulur?
Menfi tespit davası kaybedilirse ne olur?
Ev sahibi icraya verirse ne olur?
Menfi tespit davası borçtan kurtulma davasına dönüşür mü?
Menfi tespitte arabuluculuk zorunlu mu?
Menfi tespit davasında neler talep edilir?
Borca itiraz eden borçlu menfi tespit davası açabilir mi?
Uyarı: Yukarıdaki bilgi ve görüşlerimiz sadece yol gösterme amaçlıdır ve yasal tavsiye alma olarak değerlendirilemez. Azim Hukuk bürosu olarak , doğru ve güncel bilgiyi sağlamak için her türlü çabayı göstermektedir ancak, bu makalenin yayımlanmasından sonra yürürlüğe girebilecek olan yasa ve mevzuatlarda yapılan değişiklikler nedeniyle en güncel yasal gelişmeleri yansıtmayabilir. Bu nedenle, bu makaledeki hiçbir şey yasal tavsiye olarak görülmemeli ve herhangi bir karar vermeden veya bu makalede yer alan bilgilere dayanarak herhangi bir işlem yapmadan önce avukatlara danışmalısınız.
