Maddi Ve Manevi Tazminat Nedir?
Maddi tazminat davası, hukuka aykırı bir eylem veya işlem nedeniyle malvarlığında meydana gelen eksilmenin, yani maddi zararların giderilmesi; manevi tazminat davası ise aynı işlem veya eylemler nedeniyle bireyin yaşadığı üzüntü, elem ve yıpranmanın yol açtığı manevi zararların giderilmesini amaçlayan bir dava türüdür.
Hangi durumlarda maddi manevi tazminat davası açılır?
İş kazaları, trafik kazaları, sözleşme ihlalleri ya da boşanma davası sırasında açılabilen maddi ve manevi tazminat davalarından söz edilebilir. Tazminat davaları açılırken görevli ve yetkili mahkemelere dilekçe verilmesi ve hangi mahkemeye müracaat edilmesi gerektiğinin doğru anlaşılması önemli bir ayrıntıdır.
Maddi ve Manevi Tazminat Açma Süresi ve Zamanaşımı
Kural olarak tazminat davaları, zarar görenin zararı ve tazminat isteyebileceği kişi veya kişileri öğrendiği tarihten itibaren iki yıl ve her halde fiilin işlendiği tarihten itibaren on yıl içerisinde açılmalıdır (Türk Borçlar Kanunu md.72/1). Bununla beraber, zarara yol açan haksız fiil aynı zamanda bir suç teşkil ediyorsa (ölüm veya yaralanma meydana getiren trafik kazası veya iş kazası gibi); bu durumda ceza hukuku zamanaşımı süresi Borçlar Kanunu’nda belirtilen sürelerden daha fazla ise, tazminat davası açma süresi açısından ceza hukuku zamanaşımı süresi uygulanır.
Kimler manevi tazminat talebinde bulunabilir?
Ölen kişinin eşi, çocukları, anne-babası veya ölenin kendisine destekte bulunduğunu ispat edebilen herkes maddi ve manevi tazminat davası açabilir. Ölenin herhangi bir desteği olmamasına rağmen ölümden üzüntü duyan birinci derece yakınları da manevi tazminat davası açabilirler.
Tazminat davası açan kişi kaybederse ne olur?
Tazminat davasını kaybetmeniz durumunda belli bir Meblağda karşı tarafa borçlu hale gelirsiniz. Borcunuzdan dolayı hapis cezasına çarptırılmazsınız lakin borç ödemekle yükümlü hale gelirsiniz. Şayet borcu ödeyemezseniz tarafınıza icra takibi başlatılabilir.
Manevi tazminat hangi durumlarda istenebilir?
Kişilik haklarının ihlalinde maddi ve manevi zarar birlikte doğabileceği gibi, yalnızca manevi zarar da doğabilir. Bir kimseye hakaret edilmesi durumunda çoğu zaman yalnızca manevi zarar doğacaktır. Bu durumda yalnızca manevi tazminat talebinde bulunulabilir.
Maddi manevi tazminat nasıl ödenir?
Türk Medeni Kanunumuzun 176. maddesine göre maddi tazminatın irat şeklinde aylık ödemelerle veya toplu olarak ödenmesine hükmedilebilir. Ancak manevi tazminatın irat şeklinde ödenmesi mümkün değildir, mutlaka toplu olarak ödenmesi gerekir.