Gaiplik Kararı 2024-2025
Ölüm tehlikesi içinde kaybolan veya kendisinden çok uzun zamandan beri haber alınamayan bir kimsenin ölümü hakkında kuvvetli bir olasılık varsa, hakları bu ölüme bağlı olanların başvurusu üzerine, mahkeme bu kişinin gaipliğine karar verebilmektedir. Gaiplik, bir kişinin uzun süre haber alınamaması ve hayatta olup olmadığına dair kesin bir bilginin olmaması durumudur. Hukuki anlamda, gaiplik; bir kişinin belirli bir süre boyunca yer ve durumunun bilinmemesi ve bu kişiden hiçbir haber alınamaması halinde hukuki bir sürecin başlatılmasına denir.
Madde 33- Gaiplik kararının istenebilmesi için, ölüm tehlikesinin üzerinden en az bir yıl veya son haber tarihinin üzerinden en az beş yıl geçmiş olması gerekir. Mahkeme, gaipliğine karar verilecek kişi hakkında bilgisi bulunan kimseleri, belirli bir sürede bilgi vermeleri için usulüne göre yapılan ilânla çağırmaktadır.
Türk Medeni Kanunumuzun 32. maddesine göre hakları, hakkında gaiplik kararı istenecek olan kişinin ölümüne bağlı olan herkes gaiplik davasını açabilecek ve kişi hakkında gaiplik kararı verilmesini talep edebilecektir.
Gaiplik Şartları Nelerdir?
Gaiplik örnekleri olarak şunlar gösterilebilmektedir;
Yolculardan bazılarının kurtulduğu bir gemi veya uçak kazasında haber alınamayan kişiler.
Yüzme bilmeyen bir kişinin suda kaybolması
Kayak yapmaya çıkan birinden haber alınamaması
İşe gittiğini söyleyerek evden çıkan birinin uzun süre dönmemesi.
Ölüm tehlikesi içerisinde kaybolmaya örnek olarak kişinin katıldığı savaşta tehlikeli bölgeden dönmemiş olması, batan gemide olması, yangında kaybolma gibi durumlar sayılabilir. Kanun koyucunun belirlemiş olduğu en alt süre, ölüm tehlikesi içerisinde kaybolma tarihinden itibaren en az 1 yıldır.
Ölüm tehlikesi içinde kaybolma durumunda beş yıl, uzun zamandan beri haber alınamama durumunda onbeş yıl ve her hâlde en çok gaibin yüz yaşına varmasına kadar geçecek süre için gösterilir. Gaiplik kararının alınabilmesi için ölüm tehlikesi içinde kaybolma halinde 1 yıl, uzun zamandan beri haber alınamaması durumunda ise 5 yıl sürenin geçmesi gerekir. Bu süre kişiden son haber alınan günden başlamaktadır.
Güvence, ölüm tehlikesi içinde kaybolma durumunda 5 yıl, uzun zamandan beri haber alınamama durumunda ise 15 yıl ve her halde en çok gaibin 100 yaşına varmasına kadar geçecek süre için gösterilecektir (TMK madde 584/2). Gaiplik kararı evliliğe son vermez. Ancak gaibin eşi gaiplik kararı ile beraber ya da bu karardan sonra evliliğin iptalini hakimden isteyebilir (TMK.131). Böyle bir talep vukuunda mahkemece gaiplik durumu tespit edilmek suretiyle evliliğin iptaline karar verilebilmektedir.
Gaiplik davası Sulh Hukuk Mahkemesi’ne açılır. Anılan davayı açabilmek için kişinin ölüm tehlikesi altında olması ve bunun üzerinden de en az 1 yıl geçmiş olması gerekmektedir. Bunun yanı sıra ölüm tehlikesi altında olan kişiden en son haber alınmasından itibaren geçecek olan 5 yıllık süreye göre hareket edilir. Gaiplik davası görevli ve yetkili mahkeme tarafından karara bağlanmaktadır. Gaip olduğu düşünülen kişi için açılacak dava Sulh Hukuk Mahkemesi’nedir. Bu konuda görevli olan mahkeme Sulh Hukuk Mahkemesi’dir. Yetkili mahkeme ise gaip olduğu düşünülen kişinin son yerleşim yeri mahkemesidir.
Sık Sorulan Sorular
Meşru gaiplik ne demek?
Gaiplikte teminat nedir?
Kaybolan ölüm belgesi nereden alınır?
Gaiplik gerçek kişiliği sona erdirir mi?
Ölüm karinesi için kaç yıl gerekir?
Kayıp biri ne zaman öldü sayılır?
Gaibin mirasçıları hangi süreler geçince mirası kesin olarak kazanır?
Gaiplik kararı ile evlilik sona erer mi?
Gaiplik nişanı sona erdirir mi?
Ölüm karinesi ve gaiplik kararını hangi makam verir?
Gaiplik ve ölüm karinesi nedir?
Gaiplik nedir örnek?
Gaiplik hangi mahkemede görülür?
Gaiplik kararı nasıl çıkarılır?
