Evlat Edinme Nedir ?
Evlat edinme en genel tanımıyla evlat edinen ile evlat edinilen arasında kurulan suni bağı ifade etmektedir. Evlat edinme ilişkisi kural olarak Türk Medeni Kanunu uyarınca mahkeme kararı ile kurulabilir. Evlat edinme bağı yine ancak mahkemeye kararıyla kaldırılabilir. Evlat edinme bir nevi aile hukuku sözleşmesi niteliğindedir. Evlat edinme ilişkisi kimsesiz çocukları topluma kazandırmada büyük bir araç olmaktadır. Ancak evlat edinme süreci oldukça karmaşık bir süreçtir. Evlat edinmek için sağlanması gereken bazı koşullar bulunmaktadır.
Evlat Edinme İşlemlerinde Sorumlu Birim Neresidir?
Ülke içi evlat edinmelerde aracılık faaliyetleri “Aracı Kurum” yetkisi ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından yürütülür. (Türk Medeni Kanunun 320. Maddesi gereği hazırlanarak yürürlüğe giren Küçüklerin Evlât Edinilmesinde Aracılık Faaliyetlerinin Yürütülmesine İlişkin Tüzük)
Ülkelerarası evlât edinme işlemleri “Merkezi Makam” yetkisi ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü Aile Yanında Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı tarafından yürütülür.(Lahey Ülkelerarası Evlat Edinme Sözleşmesi gereği ülkelerarası evlat edinme işlemlerini yürütmekten sorumlu tek yetkili merkezi makam olarak) Bu kapsamda, Dış İşleri Bakanlığı tarafından, Lahey Uluslararası Özel Hukuk Daimi Bürosu’na yapılan bildirim ile Genel Müdürlüğümüz, ülkelerarası evlat edinme işlemlerinde Ülkemizin Merkezi Yetkili Makamı statüsünü kazanmıştır. Ülkelerarası evlat edinme işlemleri kabul eden veya menşei devlet merkezi makamları arasında işbirliği yapılarak gerçekleştirilir.
Evlat Edinme Şartları Nelerdir?
Küçüklerin evlat edinilmesine ilişkin şartlar şu şekildedir:
-
- Küçüğe bir yıl süreyle bakmış ve eğitmiş olmalısınız.
- Evlat edinme, küçüğün yararına olmalıdır.
- Evlat edinenin diğer çocuklarının yararlarını hakkaniyete aykırı biçimde zedelememelidir.
- Evli kişiler, birlikte evlat edinebilirler. Fakat; en az 5 yıldan beri evli olmalı veya her ikisi de 30 yaşını doldurmuş olması gerekir.
- Evli olmayan kişiler birlikte evlat edinemezler.
- Diğer eşin çocuğu evlat edinilecekse en az 2 yıldan beri evli olmaları veya kendisi 30 yaşını doldurmuş olması gerekmektedir.
- Bekar kişiler 30 yaşını doldurmak şartıyla tek başına evlat edinebilirler.
- Evli kişilerin birlikte evlat edinmesi kural olsa da , 30 yaşını doldurmuş olan eş, diğer eşin ayırt etme gücünden sürekli olarak yoksunluğu veya iki yılı aşkın süreden beri nerede olduğunun bilinmemesi ya da mahkeme kararıyla iki yılı aşkın süreden beri eşinden ayrı yaşamakta olması yüzünden birlikte evlat edinmesinin mümkün olmadığını ispat etmesi halinde tek başına evlat edinebilir.
- Evlat edinecek kişi veya eşlerin, evlat edinilenden en az 18 (on sekiz) yaş büyük olması gerekmektedir.
- Ayırt etme gücüne sahip olan küçüğün rızasının alınması gerekmektedir.
- Çocuğun vesayet altında olması halinde vesayet dairelerinin izninin alınmış olması gerekmektedir.
- Çocuğun ana ve babasının rızasının bulunmalıdır (Türk Medeni Kanununun 311 ve 312. maddelerinde yer alan hükümler hariç).
- Evlat edinenin en az ilkokul mezunu olması gerekmektedir.
Evlat Edinmeye İzin Davası
Evlat edinme, soybağının kurulması sonucunu doğuracağından, ancak bir mahkeme kararı ile mümkündür. Evlat edinmeye izin davasında, mahkemece kanunda aranan genel şartların bulunup bulunmadığı araştırılır. Ayrıca gerekli araştırmalarla evlat edinmenin, küçüğün yararına olup olmadığı takdir edilir.
Evlat edinmeye izin davasında mahkemenin tüm ilgilileri, özellikle de evlat edinmek isteyen ile evlat edinilecek kişiyi dinlemesi şarttır.
Evlat edinmeye izin davasında yetkili mahkeme, evlat edinenin yerleşim yeri mahkemesidir.
Evlat edinme, kişiye sıkı sıkıya bağı bir hak olduğundan, evlat edinmeye izin davalarında avukata bu yetkiyi içeren özel vekaletname verilmesi gerekmektedir. Genel vekaletname ile evlat edinme işlemleri yapılamaz.
Evlat Edinme Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme
Evlat edinme davalarından görevli mahkeme Aile Mahkemeleridir.
Evlat edinme davasında yetkili mahkeme eşlerin veya evlat edinecek kişinin yerleşim yeri adresinde yetkili Aile Mahkemesidir. Yargılamada davanın açılacağı Aile Mahkemeleri yoksa, dava Asliye Hukuk Mahkemelerinde görülür.
Evlat Edinme Davasında Davalı Kimdir?
Evlat edinme davasında taraflar davacı ve davalı olarak açılır. Davacı evlat edinmek isteyen taraftır. Ancak, evlat edinme davasında evlat edinilen kişi bu davada taraf sayılmaz. Davalı, kurum veya reşit olmayanın alınacağı kişilerden oluşacaktır.
Sık Sorulan Sorular
Evlat edinme sözleşmesi nedir?
Evlat Edinme ; durumu evlat edindirilmeye uygun bir çocukla, durumu evlat edinmeye uygun kişi/eşler arasında hukuki bağlar sağlanarak çocuk ebeveyn ilişkisinin kurulmasıdır.
Evlat edinmede mahkeme kararı şart mı?
Evlat edinecek çocuğun kurumdan ya da kişiden alınıp alınmaması, 18 yaşından küçük veya büyük olması dava sürecindeki usul ve koşul açısından önem arz etmektedir. Kurumdan alınacak çocuklar için çocuğun vasi’ sinden onay alınması gerekmektedir. Evlat edinmek isteyen kişiler kesinlikle Aile Mahkemesinde dava açmalıdır.
Evlat edinme süreci nasıl işler?
Evlat edinme süreci, evlat edinme şartları sağlandıktan sonra başvuruda bulunmak için randevu alınması, yaşanılan ilde bulunan Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’na dilekçe verilmesi, evlat edinmek için gerekli evrakların sağlanması ve teslim edilmesi gibi işlemleri içermektedir.
Yeğen evlat edinebilir mi?
Kural olarak evlat edinenin evlat edinilecek olan kişiyle hısımlık bağının bulunmaması gerekmektedir. Bunun tek istinası eşlerden birinin halen evli olduğu eşinin çocuğunu evlat edinebilmesidir.
Evlatlık verilen biyolojik annesinin nüfus kaydında görünür mü?
Koruyucu ailelikte ise çocuk; biyolojik ailenin verdiği adı ve soyadı taşımaktadır. Nüfus kaydında çocuğun anne ve baba adı olarak evlat edinen kişilerin adı gözükürken koruyucu ailede biyolojik ailenin bilgileri gözükür.
Koruyucu aile maaşı 2024 ne kadar olacak?
850 ile 1.250-TL arasında değişen tutarlarda olmak üzere en fazla 12 ay süreyle Aile Destek Programı ödemesi gerçekleştirilecektir. 12 aylık ödeme döneminin son ödemesi 2024 yılı Haziran ayı için olup bu dönemin ödemesi takip eden Temmuz ayında gerçekleştirilerek söz konu destek programı sona erecektir.
Evlat edinme özel vekaletname gerekir mi?
Evlat edinmeye izin davasında yetkili mahkeme, evlat edinenin yerleşim yeri mahkemesidir. Evlat edinme, kişiye sıkı sıkıya bağı bir hak olduğundan, evlat edinmeye izin davalarında avukata bu yetkiyi içeren özel vekaletname verilmesi gerekmektedir. Genel vekaletname ile evlat edinme işlemleri yapılamaz.
Evlat edinme kararını hangi makam verir?
4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu’nun yürürlüğe girdiği 1 Ocak 2002 tarihinden itibaren aile mahkemelerinin faaliyete geçtiği tarihe kadar evlat edinme davalarında görevli mahkeme, Asliye Hukuk Mahkemesidir.
Evlat edinme davasında davalı kim olur?
Evlat edinen kişi ya da kişiler davacı olurken evlat edinilen davaya taraf değildir. Davalı tarafı ise ilgili Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü veya reşit olmayanın alınacağı kişi ya da kişiler oluşturur.
Evlat edinme kaç yıl?
TMK Madde 313 de erginlerin ve kısıtlıların evlat edinilmesi konusu düzenlenmiştir. Buna göre; Bedensel veya zihinsel engeli sebebiyle sürekli olarak yardıma muhtaç olmalı ve evlât edinen tarafından en az beş yıldan beri bakılmalı. Evlât edinen tarafından, küçükken en az beş yıl süreyle bakılmalı.
Kimler evlat edinilemez?
TMK. madde 308/II‟ ye göre; “Ayırt etme gücüne sahip olan küçük, rızası olmadıkça evlât edinilemez. Vesayet altındaki küçük, ayırt etme gücüne sahip olup olmadığına bakılmaksızın vesayet dairelerinin izniyle evlât edinilebilir.”
Evlat edinmede baba adı değişir mi?
4721 Sayılı Türk Medeni Kanununun 27. maddesi hükmü uyarınca adın değiştirilmesi, ancak haklı nedenlere dayanılarak hâkimden istenebilir. Anılan Yasanın 314. maddesinin üçüncü fıkrası hükmüne göre de evlat edinen isterse çocuğa yeni bir ad verebilir.